بررسی فقهی و حقوقی تحصیل دلیل و اعتبار علم قاضی در امور مدنی

علم شخصی قاضی در فقه اسلامی و قوانین قضایی ایران به عنوان یکی از طرق اثبات دعوا پیش بینی و مورد تاکید قرار گرفته است و از دیرزمان در محافل علمی و فقهی و حوزوی مطرح بوده و در این رابطه استدلالاتی بیان گردیده که می توان گفت علم قاضی از اعتبار استنادی برخوردار است و اعتبار بخشیدن به علم قاضی بر اساس مقتضیات زمان فعلی اهمیت بسزایی پیدا کرده است. چرا که با توجه به پیچیدگی دنیای معاصر و خدعه ها و نیرنگ ها ممکن است با ادله قانونی و شرعی صرف مانند اقرار و شهادت و قسامه نتوان احقاق حق نمود و صاحب حق را به حقش رساند. بنابراین اینجاست که نقش قاضی عادل و ماهر در عرصه قضاء ظهور و بروز پیدا می کند و به همین دلیل است پس از انقلاب اسلامی، در قوانین موضوعه ایران، علم قاضی و اقناع وجدانی او، به عنوان یکی از طرق اثبات دعاوی اعم از جزایی و مدنی، مورد توجه مقنن قرار گرفته است. این پایان نامه با روشی تحلیلی و ابزار کتابخانه ای، علم قاضی به عنوان یکی از ادله اثبات جرم، هم در امور مدنی، مورد مطالعه قرار داده است که عوامل موثر در تحصیل علم از قبیل نظر اهل فن و کارشناسی، قرائن و امارات، سایر عوامل حصول علم مطرح شده است. همچنین، خصوصیات و شرایط اعتبار علم قاضی مطرح شده و مقررات مربوط به علم قاضی براساس قوانین مختلف چه قبل از انقلاب و چه بعد از انقلاب در امور حقوقی و جزایی تشریح گردیده است. و به این نتیجه رسیده است که در امور مدنی علم به قاضی به عنوان دلیل توجه خاصی صورت گرفته است.

کلیدواژه ها:

علم قاضی ، تحصیل دلیل ، امور مدنی ، ادله اثبات ، رویه قضایی