بررسی و تعیین روش‌ مناسب برای ضدعفونی و انبارداری ارقام خرمای پیارم و زاهدی

به منظور کاهش میزان آلودگی و کنترل آفات انباری در ارقام خرمای زاهدی و پیارم از روش‌های حرارتی (دماهای 50، 60 و 70 درجه سانتی‌گراد بمدت 1 و 2 ساعت در رطوبت نسبی 80-75 درصد) و برودتی (دماهای 5- و 0 درجه سانتی‌گراد بمدت 24 و 48 ساعت در هر زمان) استفاده شد. میوه‌ها قبل و پس از تیماردهی از نظر آلوده بودن به آفات زنده، لارو، شفیره و تخم بررسی و با شمارش تعداد دانه‌های آلوده، درصد آلودگی تعیین گردید. سپس ارقام خرما با دماهای انتخابی از مرحله اول، تیماردهی و پس از بسته‌بندی در انبار معمولی و سردخانه به مدت 6 ماه نگهداری شدند. بررسی میزان آلودگی به آفات و آزمون‌های میکروبی و شیمیایی به فاصله هر دو ماه و برای مدت 6 ماه انجام شد. بررسی‌های اولیه وجود آفاتی نظیر شب‌پره هندی (Plodia interpunctella)، شپشه آرد (Tribolium castaneum)، سوسک توتون (Lasioderma serricorne)، شپشه دندانه‌دار (Oryzaephilus surinamensis)، کرم میوه‌خوار خرما (Batrachcdraamydraula)، سوسک میوه‌خوار (Carpophillus Sp) را در ارقام خرمای مذکور نشان داد. تیمارهای حرارتی و برودتی در مقایسه با تیمار شاهد میزان آلودگی به آفت را بطور معنی داری در ارقام خرما کاهش دادند که در این میان تیمارهای 70 درجه سانتی‌گراد به مدت 2 ساعت و دمای 5- درجه سانتی‌گراد بمدت 48 ساعت بیشترین تاثیر را در کاهش آلودگی نشان دادند. نتایج حاصل از نگهداری نمونه‌های تیماردهی شده ارقام خرمای زاهدی و پیارم حاکی از تاثیر قابل ملاحظه دمای 5- درجه سانتی‌گراد بمدت 48 ساعت در کاهش میزان آلودگی بود. میزان آلودگی به آفت و درصد اسیدیته (بر حسب اسید لاکتیک) در نمونه‌های موجود در انبار معمولی با گذشت زمان افزایش یافت در حالیکه نمونه‌های موجود در سردخانه نه تنها دارای میزان آلودگی و درصد اسیدیته کمتری بودند بلکه با گذشت زمان میزان آلودگی به آفت و درصد اسیدیته در آنها بطور معنی داری کاهش یافت. بنابراین نگهداری ارقام خرمای خشک و نیمه‌خشک در سردخانه در جلوگیری از فعالیت آفات و امراض موثر است.

کلیدواژه ها:

خرما ، ضدعفونی ، زاهدیف پیارم