بررسی جلوه های بدیع لفظی در دیوان پروین اعتصامی

پروین اعتصامی شاعر بلند آوازه معاصر ایرانی از زنان پرکار در نوع خود به شمار می رود. دیوان او گواه عادلی بر ادعای سخن شناسان و سخن سنجان است. بیشتر سخن سنجان او را جزء شاعران بزرگ محسوب داشته و هر یک از دیدگاهی سروده های او را مورد مطالعه و تحقیق قرار داده اند که بیشتر از جنبه محتوایی و بعد تعلیمی بوده به طوری که او را به جراحی مانند کرده اند که دردهای جامعه خود را به معرض نمایش گذاشته است. و اما همانطور که می دانیم موسیقی نیز نقش به سزایی در جذب و تأثیر پذیری مخاطب دارد و موسیقی اثر ادبی هر چقدر از بافت محکم و منسجمی برخوردار باشد به همان میزان نفوذ و تأثیر در اذهان مخاطبانش می یابد. مجموعه فنون و روش های تسجیع، تجنیس و تکرار اگر به طور طبیعی و هماهنگ در کلام جایگیر شوند باعث افزونی موسیقی ظاهری هر اثر ادبی و شعری می شوند. بنابراین در این مقاله بر آن شدیم تا دیوان پروین اعتصامی را از جهت به کارکیری این سه ترفند مهم بدیع لفظی -با ارایه شواهد- بسنجیم و در نهایت بتوانیم در قالب نموداری استفاده کمی و کیفی پروین ازین فنون را نشان دهیم. بی گمان در پرتو آشنایی با هنر موسیقی شعری پروین از حلاوت سخن او بیشتر می توان لذت برد. با توجه به نتایج به دست آمده، پروین از تمامی ترفندهای موسیقی لفظی بهره برده است و به ترتیب،انواعتکرار،تسجیع،ودرآخرتجنیس وی را در ارایه موسیقی جذاب و هماهنگ با محتوای اشعارش یاری کرده اند.

کلیدواژه ها:

بدیع لفظی ، پروین اعتصامی ، موسیقی