بررسی تطبیقی زاویه دید روایی و جهان های ممکن در ادبیات و هنر های نمایشی با تاکید بر نمایشنامه های مولیر و نمایشنامه های غلامحسین ساعدی

هدف از این پژوهش، بررسی تطبیقی زاویه دید روایی و جهان های ممکن در ادبیات و هنر های نمایشی با تاکید بر نمایشنامه های مولیر و نمایشنامه های غلامحسین ساعدی بوده است. روش انجام پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجراتوصیفی است. در این پژوهش با توجه به تعدد بالای آثار دو نویسنده، با توجه به محدودیت های زمانی پژوهش، به بررسی سه مورد از آثار غلامحسین ساعدی و سه مورد از آثار مولیر پرداختیم. دربررسی نمایشنامه های غلامحسین ساعدی، به بررسی نمایش نامه های 1 عزاداران بیل، - 2 آی باکلاه، آی بیکلاه و - 3 مجموعهی داستانی ترس و لرز پرداختیم. در بررسی نمایشنامه های مولیر، به بررسی نمایش نامه های 1 نمایشنامه بیمار خیالی، - 2 نمایشنامه خسیس و - 3 نمایشنامه تارتوف اثر -مولیر پرداختیم. بررسی نشان داد که عمده تمرکز ساعدی در طرح نمایش نامه های خود که مورد بررسی این پژوهش قرارگرفت، تمرکز بر روی دانای کل و اول شخص درونی و همچنین اول شخص بیرونی بوده است. در حالی که عمده تمرکز مولیردر طرح نمایش نامه های خود که مورد بررسی این پژوهش قرار گرفت، تمرکز بر روی دانای کل و اول شخص درونی وهمچنین دوم شخص درونی بوده است. سایر موارد از مولفه های زاویه دید نیز به صورت مشخص در هر نمایش نامه موردبررسی، به صورت ملموس مورد توجه قرار گرفته و مورد استفاده بوده است. در این پژوهش نشان دادیم که ساعدی از مهمترین نمایش نویسان معاصر ایران با مولیر از نمایش نامه نویس های کلاسیک فرانسوی دارای اشتراک نظر در زمینه کاربرد معیارهای زاویه دید روایی و جهان های ممکن در آثار خود هستند. نشان دادیم که از معیار های اصلی زاویه دید، شامل 1 دانای کل، 2 اول شخص درونی، - 3 اول شخص بیرونی، - 4 دوم شخص درونی، - 5 دوم شخص بیرونی، - 6 سوم شخص درونی و - 7 سوم شخص بیرونی، کاربرد این مولفه ها در آثار این دو نویسنده به صورت ملموس و چیره دستانه مطرح بوده و توانسته اند با درنظر گرفتن افق های زاویه دید، نه تنها بر زیبایی و غنای آثار نمایشی خود بیافزایند، بلکه سبب ایجاد سبک های خاص درنگارش نمایش نامه های موفق شوند

کلیدواژه ها:

زاویه دید ، روایت ، جهان های ممکن ، ادبیات و هنر های نمایشی