کاربردبرنامه ریزی خطی در تعیین الگوی بهینه کشت با تاکید بر محدودیت آب مطالعه موردی: شهرستان جهرم – فارس

با توجه به موقعیت و شرایط حساس منابع آب در استان فارس، به منظور دستیابی به تعادل نسبی در زمینه عرضه و مصرف آب، ا یجاد یک نظام جامع مدیریت آب ا مری اساسی و ضرور است. هره برداری بیش ازحدکشاورزان از منابع آب سطحی و زیرزمینی و نیز عدم مدیریت در شیوه ی آبیاری و هدایت صحیح و عدم اتلاف آن در چنین مناطقی همواره این خطر کم آبی را گوشزد می کند و ضرورت استفاده از روشهای بهینه مصرف آب، مدیریت صحیح آبیاری و همچنین اتخاذ سیاستهای مناسب را برای استفاده از منابع آب سطحی و زیرزمینی آشکار می سازد. در تحقیق حاضر با استفاده از اطلاعات جمع آوری شده از جهاد کشاورزی شهرستان جهرم و سالنامه آماری بازرگانی خارجی و با استفاده از مدل برنامه ریزی خطی به دلیل سادگی و کاربردی بودن آن و امکان به کار گیری در مدیریت منابع آب؛ به بررسی بهینه سازی الگوی کشت در کاهش مصرف آب و افزایش درآمد پرداخته شده است.با استفاده از مدل برنامه ریزی خطی و با انتخاب تابع هدف و معرفی قیدهای موجود، از این مدل برای تعیین ترکیب کشت بهینه، مناسب ترین الگوی بهره برداری از منابع موجود و تخصیص بهینه آن بین گیاهان مختلف و در نهایت سود حاصل از زراعت، استفاده شد. مدل برای پنج دوره پنج ساله و با در نظر گرفتن تغییرات تدریجی اجرا شد . بطور کلی نتایج بدست آمده نشان داد که تغییرات در الگوی کشت با وجود کاهش برداشت از منابع آب زیر زمینی سود خالص حاصل، روند افزایش دارد. بطوریکه از 605 میلیارد ریال در سال 1390 به 653 میلیارد ریال در سال 13410 رسیده است. در نهایت می تواند راهکاری مناسب جهت افزایش عملکرد و کاهش هزینه های تولید برای سودمندی کشت در منطقه جهرم باشد

کلیدواژه ها:

الگوی کشت ، بهینه سازی ، منابع آب ، تنش آبی ، آب زیر زمینی ، شاخص های فقر ، برنامه ریزی ریاضی