بررسی تاثیر تراکم بوته بر عملکرد و صفات مرتبط با عملکرد دانه آفتابگردان در شرایط مازندران

بمنظور بررسی تعیین بهترین تراکم بوته یک رقم آزاد گرده افشان آفتابگردان به نامMASTER با در نظر گرفتن فواصل مختلف بوته با هدف استفاده بهینه از زمین زراعی و افزایش عملکرد دانه آفتابگردان در واحد سطح، آزمایش در قالب اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در 4 تکراردرسال زراعی 1386 درایستگاه تحقیقات زراعی دشت ناز مرکز مازندران انجام گرفت.در این طرح تراکم بوته 4، 6، 8 و10بوته در متر مربع بعنوان فاکتور فرعی و فواصل بین ردیف 50، 60 و 70 سانتیمتر بعنوان فاکتور اصلی در نظرگرفته شد. صفات موردبررسی شامل طول دوره رویش، ارتفاع بوته، قطر طبق، وزن هزار دانه و عملکرد دانه و روغن بوده است.نتایج بدست آمده از تجزیه واریانس و مقایسه میانگین داده ها به روش دانکن در سال اول نشان دادکه تراکم بوته در مترمربع برای صفات مورد بررسی ارتفاع، طول دوره رویش ،عملکرد دانه و وزن هزاردانه در سطح 1 و5 درصد احتمال معنی داربود در حالی که برای صفات قطر طبق معنی دار نبوده است.کمترین ارتفاع بوته (8/178 سانتی متر )،کمترین طول دوره رویش (67/96 روز ) و بیشترین عملکرد دانه(1676گرم در کرت) مربوط به تیمار b4 با تراکم 10 بوته در متر مربع بوده که به ترتیب در کلاس A,C, C قرار گرفته است.بیشترین وزن هزاردانه مربوط به تیمارهای b3 ,b1 با تعداد 4 و8 بوته در متر مربع بوده که در سطح 5% احتمال اختلاف معنی داری بایکدیگر نداشته ودر کلاس A با میانگین 58/62 و 59 گرم در کرت آزمایشی قرار گرفته اند. همچنین نتایج بیانگر معنی دار شدن اثر متقابل تیمارها برای صفات ارتفاع بوته، طول دره رویش، عملکرد، ووزن هزار دانه در سطح 1 و5 % احتمال بود. بطوری که کمترین ارتفاع مربوط به تیمار a3*b4=70*10 با میانگین 175 سانتی متر بوده که در کلاس G قرار دارد.همچنین کمترین طول دوره رویش مربوط به تیمار a1*b4=50*10 با میانگین 95 روز در کلاسE می باشد،و بیشترین عملکرد دانه مربوط به تیمار a3*b4=70*10 و بیشترین وزن هزار دانه مربوط به تمامی تیمارها به جز دو تیمار a2*b4=60*10 و a3*b2=70*60 بوده که در کلاس C,B قرار گرفتند، بقیه تیمارها از نظر آماری اختلاف معنی داری با یکدیگر در سطح احتمال 1% نداشته ودر یک کلاس قرارگرفتند.

کلیدواژه ها:

آرایش کاشت ، آزاد گرده افشان ، اسپلیت پلات ، تراکم بوته