نقش وکیل در فرآیند سازشی- ترمیمی /توافقی

با گذشت سالیان متمادی از اجرای عدالت سنتی وکلاسیک، عدالت کیفری که حاصل از توجه به جرم، بزهکار و درنتیجه بسط وتوسعه عدالت سزادهنده درحالت اول وعدالت بازپرورانه درحالت دوم بود، به تدریج دیدگاه هایی را مطرحکردند که حاصل از توجه به بزهدیده ودر نظرگرفتن نقشی پویا برای بزهکار است. این رویکردها، بارزترین آنها مدل عدالتترمیمی وعدالت توافقی/ قراردادی شدن می باشند؛ می توان گفت، الگوهای جدیدی درسیاست جنایی می باشندکه یک رویکردبر احیای حقوق بزه دیده، حل وفصل اختلافات، ترمیم خسارت های وارده بربزه دیده وبا مشارکت بزه دیده، بزهکار وجامعهمحلی، ازطریق مذاکره وسازوکارهای میانجیگری، و رویکرد دیگر برتوافق میان مقام قضایی وبزهکار درخصوص تعیین سرنوشتدعوای کیفری تأکید دارند. بنابراین، این رویکردها ضمن توجه به بزهکار، بزه دیده وحقوق وخواسته های وی را مورد توجهقرار می دهد. امروزه وکیل به عنوان فردی که درفرآیند عدالت کیفری می تواند تأثیرگذار باشد، شناخته شده است. با توجه به ظهورراهبرد ورویکردهای جدید، کارکردهای وکیل درفرآیند عدالت کیفری گاه ماهیت ترمیمی وگاه توافقی به خود گرفته است.وکیلمی تواند درترویج راهکاری غیرکیفری وتوافقی شدن حل وفصل دعاوی نقش مؤثری داشته باشد. بنابراین، عملکرد وکیل درجهت دادن دعاوی کیفری به سمت عدالت ترمیمی وقراردادی شدن حقوق کیفری، بعدی دیگری از کارکرد ونقش وی میباشد. در این مقاله به بررسی مفهوم عدالت ترمیمی، عدالت توافقی وتبیین نقش وجایگاه وکیل در اجرای آن ها خواهیم پرداخت.

کلیدواژه ها:

وکیل ، بزه دیده ، بزهکار ، عدالت ترمیمی ، عدالت توافقی