مبانی عدالت در حقوق بشر و چالش های آن

دغدغه های جهانی اخیر که نسبت به چالش های مزبور در موضوعات مهم و حساس حقوق بین الملل وجود دارد، مخصوصا مسائلی از قبیل تضمین صلح و امنیت بین المللی و حق وتو در شورای امنیت؛ مداخلات بشر دوستانه و یا آرمانی در امور داخلی کشورها؛ جنگ همه جانبه علیه تروریسم بین المللی؛ محدودیت های صلاحیتی دیوان کیفری بین المللی و اعمال نفوذهای متعدد غرب در آن؛ تنظیم و کنترل مناسبات اقتصادی بین المللی مخصوصا کشورهای جهان سوم؛ تحریم های اقتصادی و یا اعمال فراسرزمینی قوانین داخلی؛ حاکمیت رفتارهای دو گانه و متضاد در جامعه بین المللی به بهانه عدالت خواهی و یا حمایت از حقوق که در این مقاله به بررسی آن می پردازیم. در این مقاله شواهد و نشانه هایی ارائه می کند مبنی بر آنکه در سال های اخیر، جامعه بین المللی با چهره درست و مثبتی از اصول عدالت، انصاف و حقوق بشر مواجه نبوده، بلکه پیوسته شاهد نقض و تعدی مکرر اصول مقدس مزبور بوده است. متاسفانه اصول مزبور معمولاً دستاویزی برای حفظ منافع و مصالح یک جانبه کشورهای ابر قدرت شده، و رفتارهای دو گانه و یا اعمال استانداردهای دو جانبه آنان در غالب تدوین مقررات و قواعد بین الملل و همچنین کنوانسیونها و معاهدات بین المللی، توجیه گر بی عدالتی ها، ظلم و ستم ها و رفتار ضد بشری آنها گردیده است. بنابراین در این مقاله، نقش کشورهای ابرقدرت و تأثیر گذار مطلق نظامی، اقتصادی و سیاسی در روابط بین الملل مخصوصا ایالات متحده آمریکا بیشتر مورد تأکید قرار می گیرد. در خاتمه نویسنده بر این باور است که ضرورت حتمی اقتضا می کند که در راستای تحقق نظم نوین مقبول جهانی، مفهوم حقیقی عدالت، انصاف و حقوق بشر با رویکردی جدید تبیین و شفاف سازی شده، و مصادیق واقعی آن که منطبق بر وجدان بیدار بشری، تأکید بر درک مشترک جامعه بین الملل، ملاحظه اوضاع و احوال حاکم بر جامعه بین المللی، و تأمین نیازها و درخواست های جمعی کشورهای در حال توسعه و جهان سوم است، شناسایی و تعیین گردد.

کلیدواژه ها:

عدالت ، حقوق بشر ، حقوق بین الملل ، حق وتو ، قوانین