نقش استخراج منابع شن و ماسه در تخریب محیط زیست؛ نمونه موردی: شهر مشهد

مطالعه نظام بهرهبرداری مصالح )شن و ماسه( از رودخانه حاکی از وجود مشکلات متعددی از نظر مسائل طبیعی ودیدگاههای زیستمحیطی میباشد. بدین منظور با توجه به علم ژئومورفولوژی به مکانیابی محلهای فعلی استخراج منابع پرداخته شد تا بتوان از طریق این علم راهکارهای اساسی برای رفع این مشکلات ارائه داد. شن و ماسه مورد نیاز مشهد از 4 محور فردوسی، کلات، سرخس و فریمان تأمین میشود و با توجه به پراکندگی مکانی منابع، مشخص شد که درصد بیشتر این مصالح رسوبات رودخانهای هستند که از زمینهای شخصی برداشت میشود. تجزیه و تحلیلهای صورت گرفته بر روی نقشه ژئومورفولوژی منطقه نشان داد که 25 درصد از این منابع منشأ آهکی رخنمون سنگی بین50-75درصددارند 44 درصد مابقی از آبرفت تأمین میشود که 91 درصد از این منابع آبرفتی، مربوط به زمینهای زراعی، 5 درصد مسیل، 91 درصد پادگانه جدید و 5 درصد آن از پادگانه های قدیمی برداشت میشود آثار و پیامدهای منفی برداشت مصالح از رودخانه شامل: پیامدهای ریختشناسی ، پیامدهای منفی بر سازههای حاشیهای، پیامدهای زیستمحیطی و تأثیر منفی در جذب توریست. نتیجه اینکه مسائل زیستمحیطی مرتبط با گسترش و توسعه پروژههای برداشت شن و ماسه، بسته به نوع و محل زمین و استفاده از آن متفاوت هستند. برداشت مصالح باید به سمت حذف یا هر چه کمتر کردن آسیب به محیطزیست طبیعی منطقه مدیریت شود و حفاظت از محیطزیست باید از اهداف اولیه پروژههای استخراج مصالح باشد

کلیدواژه ها:

ژئومورفولوژی کاربردی ، استخراج منابع ، شن و ماسه ، تخریب ، محیطزیست