بررسی مبانی فلسفی شکل گیری نظریه جهانی شدن یا جهانی سازی

در چند دهه اخیر به ویژه بعد از فروپاشی بلوک شرق و پایان جنگ سرد، جامعه بشری در آستانه ورود به دوران جدیدی است که تحولات پرشتاب و همهجانبهای را بهدنبال دارد، دورهای که با تحول در بسیاری از مفاهیم و اصول روابط بینالملل، دریچههایی نو در روابطاقتصادی، سیاسی و فرهنگی کشورهای مختلف گشوده است.جهانی شدن یا بهتعبیر دیگر جهانیسازی، موقعیتی راهبردی را در میان مسائلبینالمللی جهت مطالعه و پژوهش پیدا نموده است و بهعنوان یک پدیده نو وارد عرصههای گوناگون گفتمان سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دنیا شده است و بسیاری از روشنفکران، سیاستمداران و اقتصاددانان جوامع مختلف را به خود مشغول کرده است.از بعد اقتصادی، جهانی شدن همگونسازی قیمتها، تولیدات، دستمزدها، دارایی ها و نرخ های بهره در سراسر جهان است و بهدنبال تحولات شگرف فنی و اطلاعاتی، کنترلدولت ملی بر اقتصاد ملی معنی خود را بهنحو فزایندهای از دست میدهد و عناصر اصلی سیاستهای اقتصادی و مالی ملی، جهانی میشوند. قدرت شرکتهای چند ملیتی یا فراملی افزایش چشمگیری یافته و بودجه این شرکتها از بودجه بسیاری از دولتهای ملی بیشتر میشود. از بعد سیاسی، یکسانسازی جهان در عرصه سیاست صورت میگیرد و مناسبات اجتماعی و ساختار مدیریتی جوامع گوناگون از الگویی واحد تأثیر میپذیرند. باظهور و گسترش اختیارات نهادهای سیاسی جهانی، حاکمیت ملی دولتها عملاً دچار محدودیت میشود. از بعد فرهنگی، با گسترش شبکههای ارتباطی و افزایش رسانههای بینالمللی، تبادل اطلاعات بهآسانی صورت گرفته و جریان تبادل فرهنگی نهایتاً بهسمت یکسانسازی فرهنگی پیش میرود.

کلیدواژه ها:

جهانی سازی ، اقتصاد ، دولت