بررسی تنوه مورفولوژیکی برخی ازقام و ژنوتیپ های بادام با استفاده از روش های آماری چند متغیره

به منظور ارزیابی تنوع خصوصیات مورفولوژیکی خشک میوه و مغز برخی از ارقام و ژنوتیپ های بادام، آزمایشی روی 35 رقم و ژنوتیپ بادام ایرانی و خارجی انجام گرفت. در این مطالعه 39 صفت مربوط به خشک میوه و مغز بر اساس توصیفگر جهانی بادام اندازه گیری شد. نتایج تجزیه خوشه ای بر اساس صفات اندازه گیری شده ارقام و ژنوتیپ ها را درفاصله اقلیدوسی 5 به 8 گروه اصلی تقسیم کرد. از عوامل مهم تفکیک گروه های اصلی صفاتی متوسط طول و عرض خشک میوه و مغز، درصد مغزهای دوقلو، میزان نقوش و شکاف روی پوست چوبی، سختی پوست چوبی و سهولت برداشت و پوست کنی بودند. تجزیه به عامل ها توانست صفات مورد ارزیابی را به 11 عامل اصلی کاهش دهد که مجموعا 86 درصد واریانس کل را توجیه نمودند. در محدوده هرعامل صفاتی با ضرایب بالای 0/6 به عنوان ضرایب عاملی معنی دار در نظر گرفته شدند. بر اساس نتایج تجزیه عامل ها خصوصیات خشک میوه و مغز شامل طول و عرض خشک میوه، وزن خشک میوه، وزن مغز، طول مغز، عرض مغز، طعم مغز، عرض به طول مغز، شکل مغز، عرض به طول خشک میوه، درصد مغز، نقوش روی پوست چوبی، شکاف روی پوست چربی، دوام پوست و سختی پوست بیشترین سهم را در تفاوت بین ارقام و ژنوتیپ ها نشان دادند. بر اساس نتایج به دست آمده ارقام شاهرود 6، شاهرود 8، شاهرود 10، شاهرود 13، شاهرود 21، سهند ، پریمورسکی، یلدا، فیلیپچو، نی پلاس اولترا و ژنوتیپ های AHN2، GM1، AIM1، AIM2 و AHN1 از نظر صفات خشک میوه و مغز برتری تسبی نشان دادند.

کلیدواژه ها:

بادام ، صفات مورفولوژیکی ، همبستگی صفات ، تجزیه عامل ها ، تجزیه خوشه ای