ارزیابی ارقام مختلف گندم در شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی در دو منطقه از استان کرمان

به منظور اثر تنش خشکی در مناطق مختلف بر روی صفات زراعی گندم نان، 15 رقم گندم در دو شرایط آبیاری محدود و آبیاری نرمال در دو منطقه رفسنجان و ارزوئیه (4 محیط) در استان کرمان در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب ارقام گندم در چهار محیط نشان داد اثر متقابل بین محیط و زنوتیپ در صفات عملکرد دانه، طول خوشه ، طول پدانکل و تعداد سنبلچه در خوشه معنی دار است و اختلاف معنی داری بین ارقام گندم در کلیه صفات مورد مطالعه شامل عملکرد دانه، طول خوشه، طول برگ پرچم، طول پدانکل، تعداد دانه در خوشه و تعداد سنبلچه در خوشه تعداد پنجه وجود دارد. نتایج مقایسات میانگین نشان داد که در شرایط تنش خشکی در منطقه رفسنجان ارقام سیوند و سرداری بالاترین عملکرد دانه و در شرایط بدون تنش ارقام الوند و سیوند بیشترین عملکرد دانه را داشتند. در منطقه ارزوئیه در شرایط تنش ، ارقام پیشتاز و پارسی بیشترین و در شرایط بدون تنش ارقام پارسی و میهن بالاترین عملکرد را در هکتار نسبت به سایر ارقام داشتند. در شرایط تنش عملکرد دانه و طول خوشه دارای همبستگس منفی و معنی دار نشان دادند و در شرایط بدون تنش همبستگی مثبت و معنی دار بین صفت عملکرد دانه با صفات طول برگ پرچم و تعداد دانه در خوشه وجود داشت. تجزیه رگرسیون مرحله ای برای عملکرد دانه در شرایط بدون تنش ، طول برگ پرچم و تعداد پنجه وارد مدل شدند و 49% تغییرات عملکرد را توجیه نمودندو در شرایط تنش فقط طول خوشه با ضریب منفی وارد مدل شد و 39% از تغییرات عملکرد را توجیه نمود.

کلیدواژه ها:

گندم نان ، عملکرد ، صفات زراعی ، تجزیه همبستگی ، رگرسیون مرحله ای