معرفی مالچ و انواع آن جهت توجیه به عنوان گزینه ای نوین در توسعه پایدار کشاورزی مناطق خشک و نیمه خشک

امروزه کشاورزی مرکز مباحث توسعه پایدار است و از سوی دیگر از مهمترین مسائل مرتبط با آن، صیانت و حفظ منابع آبی و بهره برداری بهینه و اقتصادی از آب، خصوصاً در شرایط خشکسالی می باشد، چرا که خشکسالی نوعی بلای طبیعی است که در اثر کاهش بارندگی در طی یک دوره کوتاه مدت یا بلند مدت روی می دهد و امکان جلوگیری از آن وجود ندارد ولی با برنامه ریزی اصولی می توان با آن مقابله کرد. خشکسالی از طریق کمبود آب و افزایش فرسایش خاک، اثراتی چون گسترش علفهای هرز و افزایش برخی آفات و در نتیجه کاهش عملکرد محصولات کشاورزی را در پی دارد اما از آنجا که محصولات کشاورزی از عمده ترین منابع تأمین کننده مواد غذایی بشرند باید جهت حفظ منابع آبی موجود و افزایش بهره وری آب و جلوگیری از کمبود تولید مواد غذایی راه کارهایی ارائه شود تا با این پدیده مقابله گردد، راه هایی چون جلوگیری از تلفات آب، که تبخیر از سطح خاک، بخشی از آن می باشد. یکی از این راه های مؤثر و کم هزینه، استفاده از مالچ در سطح خاک است. خصوصاً در کشتهای سنتی که راندمان آبیاری پایین بوده و مقدار زیادی آب از دسترس گیاه خارج می شود. مالچ پوششی است که به عنوان محافظی برای گیاهان بکار می رود و گیاهان را در برابر تغییر دمای شدید خاک و از دست رفتن آب زمین محافظت و جلوی رشد علفهای هرز را می گیرد. پس با توجه به مزایای آن، بایستی مورد توجه قرار گیرد. حال آنکه طبق تحقیقات صورت گرفته استفاده صحیح از انواع مالچ، حجم آب مصرفی در هر آبیاری را نسبت به روش سنتی 50% کاهش می دهد. به همین دلیل در این تحقیق سعی شده است با معرفی مالچ و انواع آن، بررسی چگونگی بهره برداری و بیان نتایجی از طرح های انجام گرفته در این زمینه، کشاورزان را ترغیب به استفاده از آن نمود، تا علاوه بر صرفه جویی در میزان آب کاربردی در مزارع و با توجه به تأثیر آن بر کنترل علفهای هرز، از استفاده بی رویه علفکش های شیمیایی، که یکی از عوامل آلوده کننده محیط زیست می باشند نیز جلوگیری نمود.

کلیدواژه ها:

کشاورزی پایدار ، خشکسالی ، راندمان مصرف آب ، عملکرد ، مالچ