بررسی تأثیر میزان مصرف کودنیتروژن بر عملکرد گندم در روش‌های خاک‌ورزی حفاظتی در شمال خوزستان

به منظور بررسی تأثیر میزان مصرف کود نیتروژن بر عملکرد گندم در روش‌های خاک‌ورزی حفاظتی در شمال خوزستان این طرح در سال زراعی 92-1391 در اراضی شهرستان دزفول با بافت رسی –شنی که کشت قبلی آن ذرت بوده اجرا گردید. برای اجرای طرح از آزمون اسپلیت پلات در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار استفاده شد. سطوح پلات اصلی شامل: الف) آتش زدن بقایای ذرت و سپس گاوآهن و دو دیسک عمود بر هم و کاشت با خطی کار (روش مرسوم) ب) سه بار دیسک و کاشت با خطی کار (حفظ حداقل 10٪ بقایای ذرت – روش کم خاک‌ورزی) ج) یک بار چیزل و یک بار دیسک و کاشت با خطی کار (حفظ حداقل 30٪ بقایا – روش‌خاک ورزی حفاظتی) د) کشت مستقیم گندم با دستگاه گاسپاردو (حفظ 100٪ باقایای گندم – روش بی‌خاک ورزی) هم‌چنین سطوح پلات فرعی، مقادیر مختلف کود اوره در چهار سطح 250، 150، 50 و صفر کیلوگرم در هکتار که معادل 115، 69، 23 و صفر کیلوگرم نیتروژن در هکتار می‌باشد. نتایج به دست آمده نشان داد که اثر مدیریت باقایای ذرت با استفاده از روش‌های مختلف خاک‌ورزی بر ارتفاع بوته در سطح یک درصد معنی‌دار و بر طول سنبله، تعداد سنبله در واحد سطح، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد کاه و عملکرد دانه اثر معنی‌دار نداشت. با این حال روش بی‌خاک‌ورزی به ترتیب 4٪ 8٪ و 11 درصد نسبت به روش‌های خاک‌ورزی دیگر افزایش عملکرد دانه داشته و اثر میزان مصرف کود نیتروژن بر ارتفاع بوته، طول سنبله در واحد سطح اثر معنی‌دار نداشت. و مصرف کود نیتروژن به میزان 69کیلوگرم در هکتار دارای عملکرد دانه گندم بیشتری بود. اثر متقابل روش‌های خاک‌ورزی و میزان مصرف کود نیتروژن بر ارتفاع بوته، تعداددانه در سنبله و عملکرد دانه در سطح پنج درصد معنی‌دار اما بر طول سنبله، تعداد سنبله در واحد سطح و وزن هزار دانه اثر معنی‌دار نداشت. باتوجه به نتایج این طرح، روش بی‌خاک‌ورزی با میزان مصرف 69 کیلوگرم نیتروژن در هکتار در منطقه پیشنهاد می‌‌گردد.

کلیدواژه ها:

مدیریت بقایا ، کود نیتروژن ، روش های خاک‌ورزی ، بی‌خاک ورزی