بررسی تحمل به سرما و عملکرد علوفه ژنوتیپ های شبدر برسیم در تاریخ کاشت های مختلف در شرایط آب و هوایی کردستان

به منظور تعیین رقم و تاریخ کاشت مناسب برای زراعت پاییزه شبدر برسیم از سال ١٣٨١ به مدت سه سال اثر سه تاریخ کاشت از اول شهریور ماه به فاصله ٢٠ روز بر صفات مورفولو ژیکی و عملکرد علوفه و اجزا آن در سه رقم شبدر تولیدی کرج ، متحمل به سرما (زمستان گذر) و ساکرومونت در آزمایش کرت های یک بار خرد شده در قالبطرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گریزه ‐ سنندج مورد بررسی قرار گرفت . درطول اجرای آزمایش از صفاتی مانند تاریخ کاشت، زمان سبز شدن ، درصد خسارت سرمازدگی بوته ، زمان گلدهی، خواب پاییزه، ارتفاع بوته ، سرعت رشد مجدد و عملکرد کمی و کیفی علوفه مربوط به تیمار های آزمایشی در هر چین برداری (سه چین سا لیانه) اندازه گیری به عمل آمد . در پایان هر سال برروی داده های حاصله از اندازه گیری صفات وعملکرد تجزیه واریانس انجام و نتایج مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند . پس ازاتمام آزمایش تجزیه مرکب به منظور بررسی اثرات متقابل سال ، ژنوتیپ، تاریخ کاشت ، چین برداری و اثرات متقابل آن ها صورت گرفت و مقایسه میانگین ها به روش دا نکن انجام شد . نتیجه کلی این پژوهش نشان داد که اثر ساده و متقابل هر یک از فاکتور های مورد بحث برای کلیه صفات مورفولو ژیکی و عملکرد ژنوتیپ ها دارای تفاوت معنی دار آماری در سطح احتمال یک درصد می باشد و بیشترین تولید علوفه (مجموع عملکرد چین ها ) از ژنوتیپ ساکرومونت به ترتیب در هر سه تاریخ کاشت به دست آمد و نسبت به سایر ترکیبهای مورد بررسی برترو بالاترین تولید کل علوفه آن از تاریخ کاشت سوم یعنی ( ١٠ مهرماه ) با 34/12، 8/047 تن علوفه تر و خشک در هکتار به دست آمد و در کلاس A واقع شد . ژنوتیپ زمستان گذر در تاریخ کاشت سوم با تولید کل26/42 ، 6/019 تن علوفه تر و خشک در هکتار بعد از ساکرومونت قرارگرفت. لذا می توان اظهار داشت که در شرایط آب و هوایی استان کردستان کاشت شبدر برسیم به صورت پاییزه با استفاده از ارقامی چون ساکرومونت و زمستان گذر در مناطق سرد معتدل امکان پذیر بوده لذا نتایج این پژوهش برای این مناطق قابل توصیه می باشد.

کلیدواژه ها:

ژنوتیپ ، متحمل به سرما و شبدر برسیم Trifolium (alexandrinum)