بررسی تیمار های مختلف هورمونی جهت تولید کالوس از پروتوپلاست و باززایی گیاهچه در زعفران زراعی

زعفران از گیاهان بومی و ارزشمند سرزمین ایران است . در این پژوهش بهترین تر کیب هورمونی جهت تولید کالوس از پروتوپلاست و باززایی گیاهچه از آن تعیین شده است . جهت جداسازی پروتوپلاست ، از کالوسهای رویانزا استفاده شد. کالوسهای رویانزا در محلول آنزیمی قرار گرفت تا هضم دیواره سلولی انجام گیرد . مخلوط تیمارشده پس از فیلتراسیون، در ١٠٠ گرم به مدت 5-3 دقیقه سانتریفیو ژ شد و رسوب حاصل مورد شستشو قرار گرفت . پس از یک مرحله شستشو و سانتریفیوژ دیگر، پروتوپلاستها به آرامی با محلول سدیم آلژینات سترون مخلوط شده و به محیط مایع MS حاوی ١% کلرید کلسیم و مانیتول 0/3M اضافه شدند تا گلوله های کلسیم آلژینات تشکیل شوند . گلوله های محتوی پروتوپلاست ها، به محیط کشت مایع MS به همر اه تیمار های مختلفی از دو نوع اکسین (NAA, 2,4-D) و سه نوع سیتوکینین (Kin ،BAP, 2ip) انتقال داده شد و در تاریکی و دمای 2±22 درجه سانتیگراد نگهداری شدند . نتایج بدست آمده از آنالیزهای آماری نشان داد، در بین تیمار های موجود، تیمار 2,4-D و Kin با غلظت ١ میلی گرم در لیتر 2,4-D و 0/2 میلی گرم در لیتر Kin بهترین تیمار هورمونی از نظر القا کالوس می باشد. جهت باززایی گیاهچه نیز کالوسهای حاصله به محیط کشت MS حاوی مقادیر مختلفی از ABA انتقال داده شدندتا مراحل بلوغ رویانی را طی نمایند . رویآن های بالغ جهت جوانه زنی به محیط MS حاوی ٢٥ میلی گرم در لیتر GA3 انتقال داده شدند . سپس رویآن های جوانه زده به محیط کشت جامد MS حاوی مقادیر مختلفی از اکسین های NAA و 2,4-D به همراه سیتو کینین های BAP و Kin قرارداده شدند .. نتایج حاصل ازآنالیزهای آماری نشان داد که تیمار NAA و BAP به میزان ١ میلی گرم در لیتر از هر دو هورمون مناسب ترین تیمار آنزیمی جهت باززایی گیاهچه از کالوسهای زعفران زراعی می باشد.

کلیدواژه ها:

زعفران ، آلژینات کلسیم ، کشت پروتوپلاست ، باززایی گیاهچه