مقایسه انتقال مجدد مواد فتوسنتزی و سهم آن ها در عملکرد دانه در ژنوتیپ های پیشرفته گندم نان در شرایط دیم

این بررسی مزرعه ای بر روی ١٦ ژنوتیپ پیشرفته گندم نان و به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی و در ٣ تکرار انجام شد . مصرف کلرات سدیم بصورت محلول پاشی در دو هفته پس از گلدهی جهت از بین بردن توان فتوسنتز جاری صورت گرفت . در این مرحله 0/5 متر طولی از هر هر ردیف در هر پلات بوسیله کلرات سدیم 0/4% وزنی حجمی محلول پاشی شد . قسمت محلول پاشی و قسمت شاهد هر کرت جداگانه برداشت و صفات مورد نظر اندازه گیری شد . در زمان برداشت ١٠ خوشه به طور تصادفی از کرت های محلول پاشی و شاهد بر داشت گردید و عمل کرد دانه و وزن صد دانه آن ها اندازه گیری شد . هم چنین در این آزمایش صفاتی نظیر عمل کرد کل پلات , روز تا گلدهی, روز تا خوشه دهی , ارتفاع بوته ، طول پدا نکل و درصد کاهش وزن دانه در اثر محلول پاشی اندازه گیری شد . تفاوت بین این صفات بین ژنوتیپ ها در شرایط محلول پاشی با شاهد مقایسه گردید و همبستگی آن ها با عمل کرد دانه پلات ها محاسبه شد . کم بودن اختلاف وزن دانه بین تیمار محلول پاشی و تیمار شاهد نشان دهنده قابلیت برتر انتقال مجدد کربوئیدرات ها به دانه می باشد همبستگی بین تفاوت وزن دانه ده خوشه با عمل کرد گرم در پلات منفی و معنی دار بود (0/741-0=r). که نشان میدهد ژنوتیپ های با قابلیت بهتر انتقال مجدد ، می توانند به نحو مطلوبتری از ذخایر ساقه برای پر کردن دانه در شرایط تنش مصنوعی ایجاد شده توسط کلراید سدیم استفاده کنند . ارقام سرداری, آذر ‐- ٢ و ژنوتیپ شماره ٨ از لحاظ این صفت در رتبه اول قرار گرفتند اما تعدادی از ژنوتیپ ها که عملکرد بالاتری از رقم سرداری (شاهد محلی ) داشتند از لحاظ این صفات ضعیف بودند که با اصلاح ژنتیکی آن ها از نظر قابلیت انتقال مجدد کربوئیدرات ها به دانه می توان پتانسیل تولید آن ها را در شرایط دیم افزایش داد.

کلیدواژه ها:

گندم نان ، ذخایر ساقه ، پر شدن دانه ، انتقال مجدد ، کلرید سدیم