برآورد قابلیت ترکیب عموم یو خصوصی لاین های جدید آفتابگردان

در این ارزیابی قابلیت ترکیب عمومی و خصوصی لاین های جدید رستورر و نرعقیم آفتابگردان به روش تجزیه لاین x تستر به همراه اجزای واریانس ژنتیکی برآورد شد . 6 لاین رستورر استخراج شده از هیبریدهای وارداتی؛ 4 لاین نرعقیم به عنوان تستر در سال 1385 تلاقی یافته و 24 ترکیب حاصل به همراه شاهد آلستار در سال 86 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوی از نظر خصوصیاتزراعی ارزیابی شد . تجزیه واریا نس برای صفات شروع گلدهی، دوره رویش، ارتفاع بوته، قطر ساقه و طبق، تعداد دانه در طبق، ارتفاع بوته، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و روغن و درصد روغن صورت گرفت و قابلیت ترکیب عمومی هر لاین و قابلیت ترکیب خصوصی ترکیبات سینگل کراس برآورد شد . نتایج حاصل از تجزیه وار یانس حاکی از وجود تنوع بین هیبریدهای جدید از نظر کلیه صفات به غیر از قطر ساقه و وزن هزار دانه بود . بین لاین ها و تستر ها نیزاز نظر کلیه صفات به غیر از وزن هزار دانه تفاوت معن ی دار وجود داشت، صفات شروع گلدهی و دوره رویش تحت تاثیر هر دو نوع اثرات افزایشی و غالبیت بود . قطر ساقه، تعداد دانه در طبق و درصد روغن بیشتر تحت تاثیر اثرات افزایشی بودند . نقش اثرات غالبیت در کنترل سایر صفات بیشتر از اثرات افزایشی بود. لاین های رستورر R-G85-26 و RG85-46 و RG85-56 و تسترهای AG85-52 و AG85-330 از بالاترین قابلیت ترکیب عمومی برای عملکرد دانه و روغن برخوردار بودند . ترکیبات RG85-19×AG85-222 و RG85-21× AG85-52 و RG85-21×AG85-148 مناسب ترین ترکیب پذیری خصوصی را برای عملکرد دانه و روغن داشتند.

کلیدواژه ها:

آفتابگردان ، اجزای واریانس ، قابلیت ترکیب و لاین x تستر