بررسی پایداری عملکرد دانه ژنوتیپهای کلزا تحت شرایط دیم در منطقه گنبد

سال انتشار: 1387
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 427

نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

NABATAT10_363

تاریخ نمایه سازی: 25 مهر 1393

چکیده مقاله:

توسعه کشت دانه های روغنی جهت تامین روغنهای خوراکی یکی از اهداف مهم کشور در رسیدن به خود کفایی است. بدین منظور یافتن گونه هایی از جنس براسیکا که دارای عملکرد بالا بوده و بتواند با خشکی فصل رویش بهتر مقابله کرده برای مناطق دیم گرم کشور حایز اهمیت فراوان هستند. این تحقیق از سال 1382 به مدت سه سال در ایستگاه تحقیقات کشاورزی (گنبد در گلستان ) به اجرا در آمد . در این مطالعه تعداد بیست رقم و هیبرید کلزا از سه گونه rapa ،napus و juncea گزینش شده از آزمایشهای مقایسه عملکرد سالهای قبل، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی به صورت کشت پاییزه برای سه سال در ایستگاه فوق در شرایط دیم مورد مقایسه قرار گرفتند. هر کرت شامل 4 خط کاشت به طول 5 متر بود. جهت حذف اثر حاشیه در دو طرف تکرارها 4 خط کاشت (از یکی از ارقام ) انجام گردید، ولی بین کرت ها فضای نکاشت قرار داده نشد . در طول فصل رشد و بعد از برداشت صفات فنولوژی، مورفولوژی و فیزیولوژی مورد بررسی قرار گرفت . نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد بین سالها و ارقام از نظر صفات تعداد روز تا رسیدن، تعداد غلاف در بوته، درصد روغن، عملکرد روغن و عملکرد دانه در سطح احتمال 1% اختلاف معنی داری وجود دارد. بیشترین عملکرد دانه در سال دوم (2103/483 کیلوگرم در هکتار) و سپس سال اول و سوم (به ترتیب 1771/502 و 1575/133 کیلوگرم در هکتار) به دست آمد. یعنی عامل محیطی سال بر تولید دانه کلزا اثر معنی داری داشته است . ارقام Bard-1 و j-98-102/51-5 از گونه Parkland ،juncea و Rainbow از گونه ی Alexandra ،rapa و Comet از گونه ی بهاره napus (به ترتیب 2484، 2169، 1842، 1850، 2326 و 2290 کیلوگرم در هکتار ) بیشترین عملکردهای دانه را نشان دادند . با توجه به شیب خط، متوسط عملکرد بیشتر از کل و واریانس انحراف از خط می توان ارقام Alexandra از گونه ی بهاره napus و Rainbow،Parkland از گونه ی rapa و Bard-1 از گونه ی juncea را که هم دارای شیب خط کم در محدوده یک و غیرمعنی دار و همچنین متوسط عملکرد بیشتر از متوسط کل و نیز واریانس انحراف از خط غیر معنی دار و کمتری هستند، برای منطقه گنبد در شرایط دیم برای کشت پاییزه توصیه نمود.

کلیدواژه ها:

کلزا ، پایداری عملکرد دانه و شرایط دیم

نویسندگان

حسین حاتم زاده

موسسه تحقیقات کشاورزی دیم

ابولفضل فرجی

ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبد-گرگان

سید سعید پورداد

موسسه تحقیقات کشاورزی دیم

مهدی جمشید مقدم

موسسه تحقیقات کشاورزی دیم