اثر دزهای مختلف اشعه گاما بر جوانه زنی بذر کلزا (Brassica napus L.)

این آزمایش به منظور ارزیابی اثرات اشعه گاما بر جوانه زنی بذر کلزا اجرا گردید . در این آزمایش دو رقم کلزا ،(PF و RGS003) پنج دز اشعه گاما (500، 700، 900، 1100 و 1300 گری) و شاهد (بدون دز ) به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کرت های کاملا تصادفی در پنج تکرار مورد مطالعه قرار گرفتند . بذر های ارقام مذکور در مرکز تحقیقات کشاورزی و پزشکی هسته ای کرج با منبع کبالت 60 پرتودهی شدند . نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که، دزهای مختلف اشعه گاما و اثر متقابل آنها، اثرمعنی داری بر متغیرهای درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و طول ساقه چه ارقام د اشتند. مقایسه میانگین ها نشان داد که بین دزهای مختلف اشعه گاما از نظر سرعت جوان ه زنی بذر تفاوت معن ی داری وجود ندارد ولی این دز ها سرعت جوانه زنی کمتری نسبت به شاهد (دز صفر ) از خود نشان دادند . در شرایط پرتودهی دزهای مختلف اشعه گاما، بیشترین و کمترین درصد جوانه زنی به ترتیب در دز 700 (x=61) و 1100 (x=50) گری به دست آمد . همچنین بلندترین طول ریشه چه (x=5/42) و طول ساقه چه (x=3/99) در دز 700 گری مشاهده شد و کوتاهترین طول ریشه چ ه و طول ساقه چه به ترتیب در دز 1300 (x=2/71) و 1100 (x=3/18) گری به دست آمد . مقایسه ترکیب متقابل رقم با دز های اشعه گاما نشان داد که کلیه صفات روند کاهشی در اثر پرتو تابی داشته ولی روند کاهش در رقم PF بیشتر از رقم RGS003 بود.

کلیدواژه ها:

اشعه گاما ، جوانه زنی و کلزا