مطالعه تغییرات عملکرد دانه، بیولوژیک و شاخص برداشت لاین های امیدبخش گندم نان زمستانه و بینابین در شرایط بهینه و تنش خشکی پس از ظهور بساک

به منظور مطالعه و مقایسه لاین های امیدبخش گندم نان، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی طرق مشهد طی دو سال زراعی 89-1387 اجرا شد. سه سطح رژیم رطوبتی شامل: آبیاری کامل، اعمال تنش محدودیت رطوبتی از مرحله شیری دانه تا انتهای رشد و نمو و اعمال تنش محدودیت رطوبتی از مرحله ظهور بساک تا انتهای رشد و نمو به عنوان عامل اصلی و تعداد 10 لاین امید بخش گندم شامل: ،C-84-4 ،Pishgam ،C-81-10 ،Toos، C-85-6 ،C-D-85-5502 ،C-D-84-5502 ،C-D-85-9 ،C-D-85-15 ،C-84-8 به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد که تنش محدودیت رطوبتی از مرحله شیری دانه تا انتهای رشد و نمو گندم (L2) و تنش محدودیت رطوبتی ازمرحله ظهور بساک تا انتهای رشد و نمو (L3) باعث شد عملکرد دانه (به ترتیب 18/6 و 45/3 درصد) و عملکرد بیولوژیک (به ترتیب 11/9 و 45/7 درصد) نسبت به شرایط بهینه رطوبتی کاهش پیدا کند. نتایج نشان داد که بیشترین شاخص برداشت (40/95 درصد) در شرایط بهینه رطوبتی وجود داشت. کمترین شاخص برداشت (36/37 درصد) به L3 (تنش محدودیت رطوبتی پس از ظهور بساک) تعلق داشت، که می تواند به دلیل کاهش آب مصرفی پس از مرحله ظهور بساک در دو سطح محدودیت رطوبتی تنسبت به شرایط بهینه رطوبتی باشد. بالاترین عملکرد دانه ( 7593 و 7170 کیلوگرم در هکتار) بهترتیب برای لاین های C-84-8 و C-84-4 حاصل شد که از نظر عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت نیز در مقایسه با سایر لاین ها در وضعیت بهتری بودند.

کلیدواژه ها:

خشکی انتهایی ، تحمل خشکی ، محدودیت رطوبتی ، مراحل نمو