بررسی تنوع فنوتیپی اینبرد لاین های مختلف گندم نان درتنش خشکی آخرفصل

با توجه به اهمیت گندم ووجود خشکسالی های مکرر اخیر، این پژوهش به منظور بررسی تحمل به خشکی آخر فصل، 119 اینبرد لاین گندم حاصل از تلاقی رقم روشن با رقم سوپرهد به همراه سه رقم شاهد (ارگ، بم و کویر) اجرا گردید. آزمایش در سال زراعی 91-1390 در قالب طرح آگمنت در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید باهنر کرمان اجرا گردید، آبیاری تا مرحله گلدهی طبق عرف انجام شد و بعد از اینکه تقریبا 50 % مزرعه وارد گلدهی شد آبیاری قطع گردید و عملکرد دانه و امتیاز تحمل به همراه برخی صفات زراعی مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه واریانس نشان داد اختلاف معنی داری برای همه صفات بین لاین های مختلف وجود دارد. در ادامه مدلسازی عملکرد دانه برحسب سایر صفات بر اساس آنالیزهای آماری چند متغیره نشان داد لاین های 110، 111، 201، 321، 358 و 374 از نظر صفات مورد مطالعه در تحمل به خشکی آخر فصل برتر از شاهدها بودند و به عنوان لاین های امیدبخش برای مطالعات بعدی مورد استفاده قرار می گیرند. بر اساس نتایج مدلسازی رگرسیونی چند متغیره و همچنین تجزیه و تحلیل علیت و نتایج تحلیل عاملی مشاهده گردید که صفت تعداد دانه و ارتفاع گیاه بیشترین نقش را در توجیه تغییرات عملکرد دانه داشته است و به عبارتی صفت مؤثری در انتخاب برای افزایش عملکرد تحت شرایط تنش خشکی می باشد.

کلیدواژه ها:

اینبرد لاین ، تنش خشکی ، گندم نان ، مدلسازی عملکرد