الگوی بهینه آبیاری در مناطق خشک و نیمه خشک (مطالعه موردی شهرستان فردوس)

تحقیق حاضر به مطالعه الگوی بهینه آبیاری در منطقه خشک و نیمه خشک می پردازد. این پژوهش در قالب طرح آماری بلوک کامل تصادفی شامل هشت تیمار و سه تکرار در کرت هایی به ابعاد2/5×25/ متر روی محصول گندم رقم روشن درمزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد در سال زراعی 1390-1389 به اجرا درآمده است. تیمارهای آزمایشی شامل هشت سطح آبیاری T٨ ،T ٧ ،T ٦ ،T ٥ ، T ٤ ،T٣ ،T2 ،T١به ترتیب معادل 15و30و45و60و75و90و100و120 درصد نیاز آبی گیاه) می باشد اثر تیمارهای کم آبیاری بر کارآیی مصرف آب آبیاری معنی دار بوده است. بالاترین کارآیی مصرف آب با0/69 کیلوگرم درمتر مکعب در تیمار آبیاریT5 بدست آمد که بیانگر بهره وری بالای آب آبیاری در استراتژی کم آبیاری در مناطق خشک ونیمه خشک است. با توجه به نتایج حاصله، الگوی کم آبیاری T5 جهت برنامه ریزی مدیریت آب منطقه در محصول گندم روشن پیشنهاد می شود. در این تحقیق برآورد توابع تولید، درآمد، هزینه و سود نشان داده که بیشترین عملکرد دانه 3470 کیلوگرم در هکتار بوده است که مربوط به ارتفاع 656 میلیمتر آب آبیاریT8 بوده و حداکثر درآمد 12494610 ریال در هکتار مربوط به مصرف 635 میلیمتر آب در آبیاری کامل می باشد. در شرایط محدودیت زمین، حداکثر سود با کاهش 1درصد آب مصرفی به دست می آید. در حالت کمبود آب، حداکثر سود با کاهش 25 درصد آب مورد نیازT5حاصل شده و منجر به افزایش سطح زیرکشت به میزان دو برابر خواهد شد.

کلیدواژه ها:

الگوی بهینه آبیاری ، تحلیل اقتصادی ، فردوس ، کارآیی مصرف آب ، کم آبیاری ، گندم روشن