تأثیر موقعیت شیب بر ویژگیهای فیزیکو- شیمیایی خاک در اراضی منطقه سیروان

توپوگرافی به عنوان یکی از فاکتورهای اساسی در تشکیل و تحول خاکها شناخته شده که در قالب جهت و موقعیت شیببر ویژگی های خاک مؤثر است . بررسی خصوصیات فیزیکو شیمیایی خاک ها بر روی موقعیت های متفاوت اراضی شیب دار، موجبات بهره بردارای بهتر از خاک در این گونه اراضی را فراهم می سازد. این پژوهش با هدف بررسی دقیق تأثیر موقعیتشیب بر ویژگی های فیزیکو شیمیایی خاک در اراضی دیم شهرستان سیروان در استان ایلام انجام گرفت. موقعیت منطقه با استفاده از عکس های هوایی، تصاویر ماهوارهای و نقشه های توپوگرافی تعیین و 5 پروفیل در موقعیت های مختلف شیب(پنجه، پا، پشته، شانه و قله شیب) حفر و پس از مطالعات صحرایی، تشریح شدند. در ادامه جهت بررسی و تعیین خصوصیاتفیزیکو شیمیایی خاک، اقدام به انجام نمونه برداری از هر یک از افق های خاک گردید و نمونه های خاک به آزمایشگاه انتقال داده شدند. نتایج این پژوهش نشان داد که قسمتهای پایین شیب شامل پشته و پای شیب، حداکثر میزان عمق،آهک ثانویه، ماده آلی، اسیدیته و ظرفیت تبادل کاتیونی را دارا است و در مقابل، خاک های واقع بر شانه شیب حداقل ویژگیهای فوق را دارا هستند. علت تفاوت فاحش خصوصیات خاک در موقعیت های متفاوت زمین نما را می توان به طور عمده بهتفاوت در میزان رطوبت مؤثر دریافتی و سرعت فرسایش و رسوب در این موقعیت ها نسبت داد. از آنجاییکه انجام مدیریتمتفاوت در موقعیت های متفاوت شیب عملاً میسر نیست، ضرورت دارد به منظور حفظ و بهبود کیفت خاک، عملیات حفاظتیو اصلاحی بر اساس بخش با حداکثر تخریب کیفت خاک تنظیم گردد.

کلیدواژه ها:

توپوگرافی ، موقعیت های شیب ، خصوصیات فیزیکو شیمیایی ، سیروان