مقایسه اثر محیط های مختلف کشت درون شیشه بر باززایی مستقیم شاخساره از تک گره ساقه گیاه دارویی گل اروانه بزقی (Hymenocrater platystegius Rech)

گل اروانه بزقی Hymenocrater platystegius Rech گیاهی چندساله، نیمه خشبی و معطر از خانواده نعناعیان است. این گونه دارویی منحصر به خراسان رضوی، جهت درمان زکام و دردهای مزمن شکمی در طب سنتی مورد استفاده قرار می گیرد. جوانه زنی بذور این گونه غیر یکنواخت بوده و استفاده از روش های تکثیر رویشی و از جمله کشت بافت می تواند جایگزین مناسبی برای تکثیر غیرجنسی باشد. به این منظور ریز نمونه های حاوی 1 گره فعال از ساقه بوته های در حال رشد در رویشگاه طبیعی تهیه شد. محیط های کشت شامل محیط های کشت حاوی 4 گرم در لیتر ذغال فعال و بدون ذغال فعال در محیط های MS، 0/5MS، B5 بوده، هر 15 روز یکبار، ریز نمونه ها واکشت شد. داده های حاصل از آزمایشی با آرایش آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 8 تکرار آنالیز گردید. نتایج نشان داد که بیشترین تعداد باززایی ساقه مربوط به محیط کشت های حاوی ذغال فعال ( 63 درصد) بود. بیشترین درصد باززایی حاصل محیط کشت B5 ء(درصد) و کمترین باززایی حاصل محیط MS ء(78 درصد) بود. بیشترین میزان باززایی کامل گیاهچه (حاوی ریشه و ساقه) حاصل محیط کشت B5 دارای 4 میلی گرم ذغال فعال و 4 میلی گرم در لیتر IBA بود. این گیاهچه ها بیشترین قدرت تطابق را در محیط خارج شیشه و در بستر کشت ماسه استریل نشان دادند.

کلیدواژه ها:

ذغال فعال ، ریزنمونه ، کشت بافت ، نعناعیان