مدل سازی شاخص های اقلیمی کشاورزی استان خراسان رضوی تحت سناریوهای تغییر اقلیم

در این مطالعه اثر گرمایش جهانی تحت سه سناریوی انتشار A1B, A2 و B1 با استفاده از داده های دو مدل گردش عمومی NCAR-PCM و GFDL-CM2.1 در سه دوره زمانی 2039، 2069، 2040، 2099، 2070 بر روی متغیرهای بارش و دما و شاخص های اقلیمی کشاورزی طول دوره خشکی، طول دوره رشد و تبخیر- تعرق بالقوه در سه ایستگاه مشهد، سبزوار و تربت حیدریه بررسی شده است. ریزمقیاس نمایی با استفاده از روش های آماری همبستگی چند متغیره و نرم افزار LARS-WG5 انجام شد. نتایج نشان می دهند که بیشترین افزایش طول دوره رشد در دوره 2099، 2070 به مقدار 18/6 روز در ایستگاه مشهد رخ می دهد. اما در دوره های 2039، 2010، 2069، 2040 علیرغم افزایش طول دوره رشد در دو ایستگاه مشهد و سبزوار، طول دوره رشد در تربت حیدریه کاهش یافته است. بیشترین افزایش تعداد دوره خشکی در یستگاه مشهد به تعدا 5/1 روز در دوره 2099، 2070 محاسبه گردید. در همین دوره، دوره خشکی در تربت حیدریه و سبزوار به ترتیب به تعداد 4/4 و 1/6 روز افزایش یافته است. تعداد روزهای دوره خشک به استثنای ایستگاه سبزوار در دهه 2025 (معادل 2039، 2010) که 0/3 روز کمتر شده است، در سایر ایستگاهها و دوره ها افزایش یافته است. همچنین نتایج نشان می دهند که نیاز آبی بالقوه در سه ایستگاه مذکور افزایش یافته، به طوریکه تبخیر- تعرق بالقوه در انتهای دوره نسبت به دوره پایه در ایستگاههای مشهد، سبزوار و تربت حیدریه به ترتیب تا 13/5، 16 و 14 درصد افزایش خواهد یافت.

کلیدواژه ها:

تبخیر- تعرق ، خراسان رضوی ، سناریوهای تغییر اقلیم ، شاخص های اقلیم کشاورزی