بررسی روند تغییرات شاخص های فیزیولوژیک برنج در تاریخ کشت زمستانه و تابستانه در استان خوزستان

سال انتشار: 1391
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 476

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

NCAHEC01_423

تاریخ نمایه سازی: 16 خرداد 1394

چکیده مقاله:

این پژوهش با هدف تعیین نقش شاخص های فیزیولوژیک بر فرایند تولید ارقام برنج در کشت های زمستانه و تابستانه در خوزستان به صورت آزمایش اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو عامل تاریخ کشت و رقم و سه تکرار در سال 1388 به مدت یک سال در ایستگاه تحقیقات کشاورزی شاوو، وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان به طول شرقی 48 درجه و 28 دقیق و عرض شمالی 31 درجه و 50 دقیقه اجرا گردید. عامل اصلی در سه سطح تاریخ های کاشت 25 اسفند 1388 (D1) و 25 فروردین 1389 (D2) و 5 خزداد 1389 (D3) و ارقام شامل هویزه (V1) ، حمر (V2) ، گرده رامهرمز (V3) ، دلار (V4) و N22 (V5) ، گرده زنجان (V6) ، ایری 3 (V7) ، ایری 2 (V8) و 7 زمستانه (V9) و 13 زمستانه (V10) به عنوان عامل فرعی مورد بررسی قرار گرفتند. ماده خشک برگ بخش قابل توجهی از ماده خشک کل گیاه را در ابتدای رشد تشکیل می دهد اما با گذشت زمان و افزایش طول دوره رشد این سهم نسبی به دلیل افزایش ارتفاع بوته و تولید پنجه و ساقه که به عنوان مخزن در طی رشد رویشی می باشند کاهش می یابد شیب کاهش در رقم V2 (حمر) به مراتب کمتر از سایر ارقام بوده است (هرچه استقرار بوته ها بیشتر باشد سهم وزن برگ بیشتر است) در حالیکه در رقم V6 (گرده زنجان زودرس) بدلیل تولید دانه و دوره رشد کوتاه تر روند کاهش سرعت بیشتر بود . در تاریخ های کاشت های اول و دوم به علت فراهم بودن شرایط جوی و گرم بودن هوا شرایط رشد و نمو و توسعه برگ ها فراهم بوده ولی در تاریخ کشت بهینه (سوم) با کاهش دمای هوا روند افزایش وزن برگ به علت تشکیل اندام های زایشی سیر نزولی پیدا کرده است . تاریخ کشت اول به دلیل فرصت زیاد رشد و نمو ساقه ها و پنجه ها منحنی وزن خشک ساقه در سطح بالایی قرار دارد . همچنین در تاریح کشت تنش زا (دوم) و بهینه (سوم) به دلیل کاهش دوره رشد و نمو ساقه ها و پنجه ها وزن خشک ساقه کاهش می یابد در تاریخ کشت سوم و بهینه به دلیل تولید خوشه های بارور وزن خشک ساقه کاهش می یابد. منحنی روند تغییرات وزن خشک کل تاریخ کشت سوم از همه بالاتر و به صورت صعودی است از 36 تا 56 روز پس از کشت با آهنگ بسیار کند و 56 روز پس از کشت با افزایش طی تا 116 روز پس از کشت تداوم یافته است و پس از آن با شیب ملایم تثبیت شده است . دو تاریخ کشت اول و تنش زا یا دوم منحنی افزایش وزن خشک کل پایین تر از تاریخ کشت بهینه یعنی 89/3/5 می باشد و دلیل ان عدم تولید خوشه های بارور در دو تاریخ کشت اول و دوم و کاهش وزن خشک کل آنهاست . مقایسه روند تغییرات شاخص سطح برگ نشان می دهد در تاریخ سوم و بهینه شرایط دوره رشد و نمو برنج چنان بوده است که گیاه به دلیل مهیا بودن شرایط رشد در نیمه ابتدایی دوره زندگی خود به سرعت سطح برگ لازم را تشکیل داده است (LAI=6.2) و پس از آن (حدود 80 تا 100 روز بعد از کاشت) با تشکیل خوشه و انتقال ماده خشک از برگ ها به خوشه ها کم کم برگها پیر شده و با ریزش خود شاخص سطح برگ کاهش یافته است . سرعت رشد محصول تاریخ کشت سوم و بهینه تا زمان ظهور خوشه بالاتر از تاریخ کشت اول و دوم (تنش زا) بوده است که نشان می دهد در این تاریخ کشت (بهینه) شرایط برای سرعت رشد رویشی هم مناسب بوده است اما از زمان تشکیل خوشه سرعت رشد محصول هم در تاریخ کشت سوم کاهش پیدا کرده است . منحنی میزان جذب خالص در تاریخ کشت سوم به دلیل تقارن گرده افشانی ، تلقیح و خوشه دهی با هوای نسبتا خنک شهریور ماه میزان ماده خشک تولید شده در واحد سطح برگ در روز بیشتر از دو تاریخ کشت اول و تنش زا (دوم) بوده است. در دو تاریخ کشت اول و دوم بدلیل برخورد تلقیح و خوشه دهی گیاه با گرمای شدید تیرماه تولید ماده خشک چندانی در واحد سطح برگ در روز نگردیده است. و منحنی های میزان جذب خالص دو تاریخ کشت اول و دوم با روند بسیار کند و تقریبا یکنواختی تداوم یافته است در رقم V2 (حمر) تغییرات LAR بهتر بود کمترین مقدار LAR مربوط به رقم گرده زنجان بود.

نویسندگان

فضل اله هوشمند

دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول

عبدالعلی گیلانی

استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان و دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین اهواز

سید عطااله سیادت

استاد دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین اهواز و دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • احمدی، 1387. بررسی اثرات تاریخ کاشت زمستانه بر عملکرد و ...
  • آمار نامه های کشاورزی، 1385-1387. وزارت جهاد کشاورزی ...
  • مردای، ف.1375.بررسی اثر متقابل کوداز ته و تراکم بوته در ...
  • _ تقسیط کود نیتروژن بر منابع این کننده ماده خشک ...
  • FAo . 2009. Rice price, commodity Markets, policy Analysis and ...
  • _ - FAO database. 20 07 . for rice area, ...
  • FAOSTAT. 2007 FA Ostatistics Division 20 _ 7Last accessed 02 ...
  • -Murata.Y. 1976 productivity ofrice in differen tclimatic regions oj Japan. ...
  • Nagamatso. 1 992 .Evaluation of chilling sensitivity in different rice ...
  • Roel , A. 2004 . water tem perature and water ...
  • 1- Sato, K. 1960. Accelerating generations of rice varieties by ...
  • نمایش کامل مراجع