نقش مناطق شرقی و جنوبشرقی فلات ایران در برهمکنشهای فرهنگی هزاره ی سوم ق.م. در منطقه آسیای جنوبغربی

سال انتشار: 1392
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 859

فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

NCAI01_136

تاریخ نمایه سازی: 14 مرداد 1394

چکیده مقاله:

در بخشهای شرقی و شمال شرقی فلات ایران چند حوزهی فرهنگی و تمدنی وجود دارد که دستکم از اواخر هزارهی چهارم ق.م.به این سو برهمکنشهای فرهنگی بین آنها و مناطقی از فلات ایران بهویژه بخشهای شرقی، جنوبشرقی، جنوبی و جنوبغربی ایران و همچنین سرزمین میانرودان برقرار بوده است. این مناطق بخش مهمی از آسیای جنوبغربی را تشکیل میدهند. حوزه- های سندی پنجابی، هیرمند، بلوچستان و ترکمنستان جنوبی بخشی از خراسان بزرگ اصلیترین حوزههای فرهنگی و تمدنی - موصوف هستند. مشابهتهای باستانشناختی این حوزهها در زمینههای طراحی شهری، معماری، نظام اجتماعی و سیاسی، ساختارهای اقتصادی، تجارت درون و برونمنطقهای، توزیع مکانی و فضایی محوطههای باستانی، فناوری در صنایع گوناگون، و آئین و اعتقادات مذهبی قابل ملاحظه است.بررسی موضوع برهمکنشهای فرهنگی در اواخر هزاره چهارم و در طول هزاره سوم ق.م. در چهار حوزهی بزرگ و مهم سندی - پنجابی، بلوچستان، هیرمند و ترکمنستان جنوبی با سایر مناطق آسیای جنوبغربی بهویژه سرزمین بینالنهرین همواره ذهن باستانشناسان این بخش از دنیای قدیم را به خود مشغول داشته است. به فلات ایران و به طور خاص به شرق و جنوبشرق ایران در تصویر این جهان برهمکنش، همیشه به عنوان گذرگاه واسطهای نگریسته میشد. قائلشدن نقش پل ارتباطی برای این بخش از فلات ایران به دلیل برخورداری آن از موقعیت جغرافیایی ویژه و استراتژیک نادرست به نظر نمیرسد.ولی کشفیات باستانشناسی در طول چهار دههی اخیر در این منطقه، ظرفیت باستانشناختی آن را در اواخر هزارهی چهارم و در خلال هزارهی سوم ق.م. تغییر داده و آن را از گذرگاه ارتباطی صرف خارج نموده است. شواهد بهدست آمده از محوطههای باستانی مربوطه نشان میدهد که هر یک از این مراکز از راه کسب تخصص و مهارت سازمانیافته و با بهرهبرداری از توانهای محیطی و استخراج مواد معدنی فراوان پیرامون خود نظیر فلز و سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی و همچنین فرآوری و صدور آنها گاهی به صورت مواد خام و زمانی در قالب کالاهای شأنزا نقش مهمی در ایجاد فرآیندهای برهمکنشهای فرهنگی در دنیای هزارهی چهارم و سوم ق.م. داشتهاند. نگارنده مقاله، این برهمکنش را در این بخش از آسیای جنوبغربی از راه بررسی نقشی که مناطق شرقی و جنوبشرقی ایران ایفا نمودهاند، در قالب یه فرآیند پنج مرحلهای به بحث میگذارد.

نویسندگان

رحمت عباس نژادسرستی

استادیار دانشگاه مازندران، دانشکده هنر و معماری، گروه آموزشی باستانشناسی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • پیرونل، لوکا (1387)، خاستگاه تمدن دیلمون و برهم‌کنش‌های فرهنگی میان ...
  • دانی، ا. ح. و ب. ک. تاپار (1374)، "تمدن سند"، ...
  • شیفر، ج. گ. و ب. ک. تاپار (1374)، "فرهنگ‌های پیش ...
  • سید سجادی، سید منصور (1367)، نگاهی به آثار باستانی بلوچستان ...
  • _ _ --- _ (1388)، باستان‌شناسی شبه قاره هند، تهران، ...
  • رفیق مغول، محمد (1369)، پیوندهای فرهنگی سند و پنجاب با ...
  • عبدی، کامیار (1370)، دیلمون، مکن و ملوخ، باستان‌شناسی و تاریخ، ...
  • لی استرنج (1364)، جغرافیای تاریخی سرزمینهای خلافت شرقی، ترجمه محمود ...
  • ماسون، و. م. (1374)، "وضعیت طبیعی آسیای مرکزی"، تاریخ تمدن‌های ...
  • _ _ (1387)، پروژه باستان‌شناختی حوزه هلیل: کشفی افسانه‌ای، در ...
  • ویداله، ماسیمو (1387)، بهره‌برداری از منابع و تکنولوژی صنعتی شرق ...
  • دانشکده هنردانشگاه بیرجند، اردیبهشت 1392 ...
  • دانشکده هنردانشگاه بیرجند، اردیبهشت 1392 ...
  • The Uruk World System: The Dynamics of Expansion of Early ...
  • ART IOLI, D., GIARDINO, C., GUIDA, G., LAZZARI, A., VIDALE, ...
  • th eSeven teen th International conference of the European Association ...
  • Arch aeological Studies in the Seistan Basin of Southwest Afghanistan ...
  • "The Outer Limit. Settlement and Economic Strategies in the Central ...
  • "Lapis lazuli: The Early Fases of its Trade", Iraq 30. ...
  • "Economy and Society in the Early Chalcolithic/ Bronze Age of ...
  • "Trade and Technology of the Indus Valley: New Insights from ...
  • "Carved Cholorite Vessels. A Trade in Finished C ommodities in ...
  • "The Balance of Trade in S O uthwestern Asia in ...
  • Binford S.R. & L. R. Binford 1968 ...
  • A New Perspectives in Archaeology, Chicago. 1968 ...
  • "Tepe Yahya 1971, Mesopotamia and the Indo. Iranian Borderlands", Iran, ...
  • "Shahr-i Sokhta and Tepe Yahya: Tracks to the Earliest History ...
  • "Geographical Studies in the Neo- Assyrian Zagros", Iran 11. 1988 ...
  • "Early Metallurgy in Mesopotamia", in The Beginning of the Use ...
  • Ancient Mesopotamian Materials and Industries The A rchaeological Evidence, Oxford: ...
  • "Sources of Tin and the Beginnings of Bronze Metallurgy", American ...
  • Mesopotamia and the East, An Archaeolo gical and Historiat Study ...
  • Glimpse on Copper and Lead Metalworking at Aldyn- Depe (Turkmeni ...
  • "The Problem Of Turquoise in Protohistoric Trade On the Iranian ...
  • Lamberg- Karlovsky cc. & P. Kohl 1971 ...
  • The Archaeology of Indus Crafts. Indus Craftspeople and Why We ...
  • The Modern World System, Vol. 1, Cambridge: Academic Press. ...
  • نمایش کامل مراجع