بررسی کاربرد گرز در دوره ی صفویه

جنگ افزارها از گذشته تا کنون نقش مهمی در تاریخ این سرزمین ایفا کرده اند. انگیزه ی دفاع از خود در برابر دشمنان مهم ترین عامل پیشرفت ابزارهای مرتبط با جنگ بوده است. ایران در زمینه ی ساخت ابزارآلات جنگی برای قرون متمادی سرآمد سازندگان جنگ افزارها در جهان به شمار می رفته و سلاح های ساخت این کشور به عثمانی، هند، مناطق عرب نشین و سایر کشورهای اروپایی صادر می شدند. گرز از جمله سلاح هایی است که در تاریخ نظامی ایران؛ هم به عنوان سلاحی کوبنده و هم به عنوان نمادی از قدرت، اهمیت ویژه ای دارد و این اعتبار را تا پایان دوره ی صفوی حفظ کرده است. هدف از این مقاله بررسی ابعاد فرمی و تزئینی گرز در دوره ی صفوی با تکیه بر نگارگری است. نگارگری در شناخت و کاربرد جنگ افزارها از جمله گرز، اهمیت زیادی دارد. در این مقاله پس از مطالعه ی منابع مکتوب، به بررسی گرزهای این دوره پرداخته و در آخر با مقایسه ی نگاره های دوره ی مذکور به نتیجه گیری پرداختیم. سوال اصلی پژوهش جایگاه و اهمیت گرز در تاریخ نظامی دوره ی صفویه است. بنابر یافته های تحقیق این سلاح در دوره ی صفوی از لحاظ فرم شامل انواع کروی، شش پر و سرگرزهایی با سر حیوان یا انسان می شود.

کلیدواژه ها:

گرز ، دوره ی صفویه ، سرگرز کروی ، گرز شش پر ، گرزهای به شکل سر حیوان یا انسان گاوسر