بررسی فن شناسی و متالوگرافی دو عدد مهر مفرغی متعلق به گورستان باستانی چگردک

گورستان باستانی چگردک (Chegerdak) با قدمت پنج هزار ساله، واقع در استان سیستان و بلوچستان، شهرستان ایرانشهر که آثار مفرغی و سفالی بسیاری از این منطقه باستانی به دست آمده است میباشد. منطقه چگردک یکی از محوطه های مفرغ، در 200 کیلومتری غرب شهرستان ایرانشهر در منطقه بلوچستان واقع شده است. هدف از این مقاله که بررسی فن شناسی و متالوگرافی دو عدد مهر مفرغی مربوط به این منطقه می باشد. در این راستا از روشهای دستگاهی، پراش اشعه ایکس (XRD)، میکرسکوپ متالوگرافی و رادیوگرافی با استفاده از اشعه ی ایکس (X-ray) برای شناسایی و تکنیک ساخت این آثار استفاده شد ه است. سطح این مهرها کاملاً با حجم زیادی از خوردگی های سبزرنگ پوشده شده که با استفاده از تصاویر رادیوگرافی، تزیئنات این مهرها که شامل خطوط موجدار و نماد خورشید در مرکز است، آشکار گردید. تصاویر این آنالیز حاکی از سالم بود مغز فلزی این مهرهاست. برای شناسایی جنسیت اثر از روش آنالیز دستگاهی XRD استفاده شد. نتایج و آنالیزها به دست آمده نشان میدهد ای مهرها از آلیاژ Cu-Zn ساخته شده اند و دارای خوردگ های، کوپریت Cu2O، مالاکیت Cu2 (CO3) (OH2) و آتاکامیت Cu2(OH)3Cl می باشند. وجود آتاکامیت نشان دهنده بیماری برنز در این آثار است. تصاویر حاصل از بررسی های متالوگرافی که نشان دهندهی مرفولوژی دندریتی است ریخته گری این مهرها را تایئد می نماید.

کلیدواژه ها:

مهر مفرغی ، چگردک ، متالوگرافی XRD ، X-ray