تحلیل عددی انتشار گسلش در خاک: بررسی پیامدهای مخرب فعالیت گسل در پی سدهای خاکی سنگریزهای با مصالح هسته مختلف

ایران سرزمین لرزهخیزیست و مناطقی که مناسب ساخت سدهای بزرگ هستند اغلب در میان شبکهای از گسلهای فعال و ناشناخته قرار میگیرند.سالهاست که سدها و سایر سازههای وابسته به آنها براساس آنالیزهای دینامیکی دقیق تحلیل و با ضرایب اطمینان مناسبی طراحی میشوند. اما اثرتغییرمکانهای استاتیکی ناشی از فعالیت گسل به لحاظ پیچیدگی ذاتی پدیده انتشار گسلش و همچنین نامعینی عمومی مسئله کمتر مورد بررسی قرارگرفتهاست. این مقاله به بررسی چگونگی انتشار گسلش در بدنهی یک سد خاکی بزرگ میپردازد و پیامدهای ناشی از فعالیت گسل در پی آن را شرح میدهد. سد مورد مطالعه یک سد خاکی غیر همگن فرضی به ارتفاع 011 متر در شرایط پایان ساخت است که دو نوع مصالح رسی و مخلوط برای هستهی آن در نظر گرفته شدهاست. الگوهای مختلفی برای انتشار گسلش در بدنه سد بدست آمد که به نوع گسل، زاویه گسلش و جنس مصالح هسته وابستهاند. مسیر انتشار گسلش درون بدنهی سد و باندهای برشی تشکیل شده بررسی شدهاند. در مواردی که باندهای برشی فیلتر پاییندست را به عنوان آخرین خط دفاعی سد در برابر فرسایش قطع میکنند، عرض مؤثر فیلتر تغییر میکند. با بررسی این تغییرات دیده میشود که در این شرایط خاص مصالح مخلوط بهتر از مصالح رسی از فیلتر درمقابل تغییرشکلهای تحمیلی محافظت میکنند

کلیدواژه ها:

سدهای خاکی سنگریزهای ، انتشار گسلش ، مصالح هسته ، فیلتر