کاربرد استرپتومایسس‌ها در کشاورزی

کاهش آلودگی های محیطی ناشی از آفت کش های شیمیایی موجب بینشی نوین به سمت ارتقاء سیستم هـای زیـست کنتـرل گردیده است . علی رغم گـزارش هـا ی فـراوان در مـورد زیـست کنتـرل موفـق آفـات بـا اسـتفاده از میکروارگانیـسم هـا تنهـا تعدادکمی از آنها به صورت محصولات تجاری توسعه یافتـه انـد . در حقیقـت اکثـر محـصولات زیـستی جهـت اسـتفاده در گلخانه و یا حفاظت از گیاهان زراعی در مکانی که محیط به نفع عامل زیست کنترل و نه عامل بیماری زا کنتـرل مـی گـردد معرفی شده اند . استفاده عملی از عوامل زیست کنترل به واسطه کاهش بقاء عوامل زیست کنترل طی فرایندهای تجاری و یـا بعد از استفاده در مزرعه، محدود می باشد . همچنین ویژگی و محدودیت مکانیسم های زیست کنترل نیز ممکن است یکی از دلایلـی باشــد کـه میکروارگانیــسم هـای زیــست کنتـرل در مزرعــه مـوثر نباشــند . از ایـن رو غربــالگری بـرای ســودمند تــرین میکروارگانیسم ها بسیار مهم می باشد . در میان عوامل زیست کنترل گونه هـای استرپتومایـ سس بـا تولیـد اسـپور جهـت حفـظ زیستپذیریشان در شرایط غیر اختصاصی قادر به غلبه بر برخی از این مشکلات می باشـند . از طـرف دیگـر اکثـر گونـه هـای استرپتومایسس مزوفیل بوده و در طیف وسیعی از حرارت بین 15 تا 37 درجـه سـانتی گـراد رشـد مـی کننـد . عـلاوه بـر ایـن عملکرد استرپتومایسس ها متشکل از مکانیسم های متفاوتی شامل ممانعت از عامل بیماری زا با تولید آنتی بیوتیـک هـا، رقابـ ت برای آهن از طریق تولید سیدروفورها، تولید کیتیناز، کلوکاناز و سایر ترکیبـات ماننـد فنیـل اسـتیک و سـدیم فنیـل اسـتیک می باشد . ویژگی های سودمند استرپتومایسس ها توجه محققان زیادی را برای جداسازی و بهبود این باکتری ها جهت استفاده در برنامه های زیست کنترل به خود جلـب کـرده اسـت . در حـال حاضـر دو محـصول تجـاری تحـت عنـوان مایکوسـتاپ و اکتینوویت به ترتیب مشتق از Streptomyces griseoviridis و Streptomyces lydicus موجود می باشند . هـدف این مقاله ارائه اصول و مکانیسم عملکرد استرپتومایسس ها و قابلیت استفاده آنهـا بـرای زیـست کنتـرل بیمـاری هـای گیـاهی می باشد .

کلیدواژه ها:

زیست کنترل ، آفتکش ، استرپتومایسس