کاربرد درختچه آسه (Lycium deperssum Stocks) در کویر زدایی

یکی از مهمترین ابزار مورد نیاز متخصصین و برنامه ریزان جهت مدیریت و حفظ منابع طبیعی و محیط زیست در مناطق کویری به منظور ارتقای سطح بهداشت ساکنان این مناطق شناخت گیاهانی است که با شرایط اکولوژیک این مناطق سازگارند. در این بررسی درختچه آسه (دیو خار) که جزو پوشش طبیعی بسیاری از مناطق کویری است از منطقه گاوخونی جمع آوری و پس از شناسائی دقیق، نام علمی آن مشخص گردیده و خصوصیات گیاهشناسی، فنولوژی، خاک و اقلیم آن مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. ابتدا نمونه گیاهی از منطقه جمع آوری و با استفاده از فلورها و منابع مختلف شناسایی گردید. سپس طی بازدیدهای صحرایی از رویشگاه گیاه از ارتفاع گیاه، تاج پوشش، خصوصیات ساقه، میوه، شروع فصل رویشی، طول مدت گلدهی، زمان میوه دهی، زمان خزان و ارتفاع از سطح دریا یادداشت برداری شد نتایج نشان میدهد که: 1- نام علمی آسه(Lycium depressum) بوده و ارتفاع آن بین 3- 2/5 متر و تاج پوشش آن 3/8 – ¾ متر و در صورت قطع شاخه ها تاج پوشش بالغ بر 1/8 – 1/7 متر خواهد شد. 2- ارتفاع محل جمع آوری 1400 – 1300 متر می باشد. 3- اقلیم منطقه با روش گوسن نیمه بیابانی خفیف، روش کوپن بسیار گرم با تابستانهای خشک و طبقه بندی پیشنهادی برای ایران خشک و گرم با زمستانهای نیمه سرد و میزان بارندگی رویشگاه گیاه 80- 70 میلی متر می باشد. این گونه در مناطق کویری، تابستانهای بسیار گرم و خشک و زمستانهای تقریبا سرد را بخوبی پشت سر می گذارد. آسه در خاکهای با بافت شنی و رسی لومی با PH=7/3-7/7 و EC=18/2-26/9m µ/cm رشد کرده و میزان 48% آهک در سطح الارض و تحت الارض را بخوبی تحمل می کند.5- شروع فصل رویشی اوایل فروردین و فصل گل آن اواخر فروردین بوده که دوام گل آن بر روی درختچه حدود یکماه می باشد.6- کاربرد آسه در برنامه های کویرزدایی، تثبیت شن های روان و همچنین در ایجاد فضای سبز این مناطق به منظور جلوگیری از کاهش رطوبت، جلوگیری از حرکت شن های روان و غیره که بطور مستقیم و غیر مستقیم در بهداشت عمومی ساکنان این مناطق نقش مهمی دارد توصیه می شود.

کلیدواژه ها:

گونه گیاهی آسه ، کویر زدایی ، منطقه گاوخونی ، خصوصیات اکولوژیک