غلظت نیترات در برخی از گیاهان در اصفهان

در چند سال اخیر در کشورهای مختلف توجه زیادی به جذب نیترات توسط سبزیجات شده است. برخی از کشورها نیز حدود مجاز برای غلظت نیترات در گیاهان خوراکی مخصوصاً سبزیجات را تعین کرده اند. در ایران تحقیقات انجام گرفته در این مورد بسیار اندک است و به دلیل بالا بودن مصرف سبزیجات در کشور ما نیاز است این مسئله مورد توجه قرار گیرد. بنابراین هدف اولیه این طرح تعیین غلظت نیترات در قسمت خوراکی سبزیجات مختلف سپس معرفی گیاهانی است که دارای بیشترین قدرت جذب نیترات باشند. برای انجام این تحقیق نمونه های اسفناج (Spinacea oleracea)، تره فرنگی (Allium porrum)، ریحان (Ocimum basilicum)، شنبلیله (Triginella foenum)، پیاز (Allium cepa)، کلم (Brasica deracea)، کاهو (Lactuca sativa)، ترب (Ruphanus sativens)، خیار (Cucumis sativa)، گوجه فرنگی (Lycopersicum esculentum)، سیب زمینی (Solanum trbersosum) و هویج (Daucus carota) از مزارع شهرهای درچه، دشتی، زیار، فلاورجان، خمینی شهر، نجف آباد و خوراسگان در ماههای مرداد، شهریور و آذر 1378 و اردیبهشت و خرداد 1379 جمع آوری گردید. د برخی موارد نیز نمونه هایی که محل برداشت آنها مشخص بود از بازارهای میوه و تره بار خریداری و به نمونه های قبلی اضافه شد. سپس غلظت نیترات در قسمتهای خوراکی هر یک از نمونه ها اندازه گیری شد. میانگین غلظت نیترات در اسفناج، تره فرنگی، ریان، شنبلیله، پیاز، کلم، کاهو، ترب، خیار، گوجه فرنگی، سیب زمینی و هویج به ترتیب 2865، 412، 328، 450، 428، 673، 639، 819، 30، 14، 171 و 736 میلی گرم در هر کیلو گرم وزن تر بود. در بین نمونه های مورد مطالعه اسفناج دارای بیشترین و گوجه فرنگی دارای کمترین غلظت نیترات در گیاهان بودند. با توجه به اینکه میانگین غلظت نیترات در اسفناج در برخی از مناطق نمونه برداری شده بیش از غلظت مجاز تعیین شده سازمان بهداشت جهانی برای این گیاه بود، توصیه می شود که در رژیم غذایی کودکان زیر یکسال به منظور جلوگیری از ابتلا به بیماری متهمو گلوبینی از اسفناج استفاده نشود.

کلیدواژه ها:

نیترات ، اسفناج ، تره فرنگی ، ریحان ، شنبلیله ، پیاز ، کلم ، کاهو ، ترب ، خیار ، گوجه فرنگی ، سیب زمینی ، هویج و اصفهان