مدیریت بحرانهای زیست محیطی در بلایای مأثر از تکنولوژی

بشر از دیرباز با بلایای طبیعی همچون زلزله، سیل، طوفان و آتشفشان مواجه بوده است. این بلایا که غالباً بطور احتناب ناپذیر رخ مینماید به علت گستردگی تدثیرشان بر منابع مادی و انسانی و قطع روند طبیعی حیات، خار از ظرفیت تطابق جوامع بشری می باند. عواقب بعدی و زیانهای جانی و مالی پس از وقوع بلایا نیز کمتر از خسارات ناشی از وقوع خود بلایا نیستند و بشر کم کم درصدد برنامه ریزی برای رویارویی مناسب بااینگونه بلایا برآمد. با مجهز شدن بشر به ابزارتکنولوژی، زمین و محیط زیست آن در معرض آسیب دیگری به نام بلایای غرطبیعی قرار گرفت که در بروز آنها عامل انسانی مستقیماً نقش دارد. از جمله این بلایا می توان به ا نفجار نیروگاههای هسته ای و یا جنگ های شیمیایی و بیولوژیک اشاره کرد که بر اثر آن آسیب رسیدن به حیات بشر، منابع اقتصادی و زیست محیطی شدت بیشتری به خود گرفت. اما بررسی ها و مطالعات تفصیلی در خصوص علل وقوع بلایا و حوادث غیرمترقبه نشان میدهد که دسته ای از بلایای به ظاره طبیعی نیز وجود دارند که می توان منشأ بروز آنها را به عوامل انسانی نسبت داد. از جمله این گروه از بلایا که هم به نوعی وقوع بلایای طبیعی را شدت دادهاند و از طرف دیگر به محیط زیست و حیات بشر آسیب فراوان می رسانند می توان به بالا آمدن سطح آب دریاها براثر آب شدن یخ های قطبی و جاری شدن سیل اشاره کرد که عامل اصلی آن به انتشار گازهای گلخانه ای و در نتیجه گرم شدن زمین مربوط می شود. همینطور بارش باران های اسیدی و بدنبال آن از بین رفتن جنگلها و پوشش سبز زمین که به فعالیتهای صنعتی و انتشار گازهای سمی در اتمسفر زمین مربوط است. علیرغم گوشش های فراوان بشر برای مقابله بهتر با بلایای طبیعی و کا هش صدمات مربوطه، به نظر می رسد که شاخه ای دیگر بلایا در حال شدت و قوت است که در مرحله نخست محیط زیست بشر را تهدید می کند. بررسی های آماری نشان می دهد که ضرر و زیانهای ناشی از قوع بلایا نیز روندی صعودی دارد که حاکی از افزایش نقش انسانی در وقوع بلایاست. این آمار همچنین نشان می دهد بسیاری از خسارت های ناشی از بلایای به اصطلاح طبیعی به آندسته از تغییرات آب و هوایی و محیطی مربوط بوده که انسان درایجاد آنها نقش داشته و با فعالیت های صنعتی تکنولوژیک خود سبب ده است که جمعیت بیشتری به مناطقی مهاجرت کنند که خطر جانی و مالی زیادتری از نظر وقوع بلا وجود دارد. ارائه راهکارهای مدون جهت رویارویی بابحران های زیست محیطی ناشی از این دسته از بلایا موضوعی است که کمتر مورد توجه قرار گرفته است. از اینرو هدف اصلی این مقاله بررسی شیوه های مدیریت بحران های زیست محیطی در بلایای متأثر از تکنولوژی می باشد.

کلیدواژه ها:

بلایای تکنولوژیک ، باران اسیدی ، اثرات زیست محیطی ، حوادث غیرمترقبه