کاربرد روشهای آماری چند متغیره (تحلیل مولفه ی اصلی و روش خوشه ای) و استفاده از مدل اسکالوگرام جهت تبیین خشکسالی در ایستگاه آبادان

سال انتشار: 1392
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 2,576

فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

NCER01_029

تاریخ نمایه سازی: 25 اسفند 1392

چکیده مقاله:

خشکسالی یک اختلال موقتی است و با خشکی تفاوت دارد چرا که خشکی صرفاً محدود به مناطقی با بارندگی اندک است و حالتی دایمی از اقلیم یک منطقه می باشد (سلامت و آل یاسین، 2002). تغییرات اقلیمی یکی از ویژگی های طبیعی چرخه اتمسفری می باشد که بر اثر آن ناهنجاری ها و یا نوساناتی در روند پارامترهای هواشناسی از جمله بارندگی و دما حاصل می شود. این ناهنجاری ها در بسیاری از نقاط دنیا شدید است و موجب اختلال در اکوسیستم های طبیعی می گردد. خشکسالی وضعیتی از کمبود بارش و افزایش دماست که در هر وضعیت اقلیمی ممکن است رخ دهد و انواع مختلف دارد. خشکسالی کشاورزی، هیدرولوژی و هواشناسی. در خشکسالی هیدرولوژی به دبی رودها توجه داریم. خشکسالی هواشناسی بیشتر از انواع دیگر خشکسالی رخ داد و خشکسالیهای کشاورزی و هیدرولوژیکی پس از آن به وقوع می پیوندد. تغییر در دبی آب بر کیفیت آب تاثیر دارد و به دلیل افزایش تقاضای آب، بالارفتن سطح زندگی، گسترش آلودگی منابع آب موجب ایجاد در وضعیت نامساعدی در بسیاری از مناطق جهان شده است. تحلیل خوشه ای ابزاری آماری است که در محدوده تحلیل چند متغیره قرار دارد. این ابزار اولین بار توسط تریون در سال 1939 مطرح و طبقه بندی داده های مشاهده ای بر اساس متغیرهای تعیین شده توسط محقق انجام شد. در این شیوه باید از مقیاس های کمی استفاده کرد تا بتوان بیشترین شباهت یا کمترین فاصله بین داده ها و مشاهدات را اندازه گیری نمود. مدل اسکالوگرام یکی از روشهای مهم در برنامه ریزی است که در وهله ی اول نیاز به انتخاب یک سری متغیر است. تحقیقات خشکسالی با اسکالوگرام: 1-منور سیدی و همکاران به تعیین تغییرات خشکسالی شهرستان جیرفت با استفاده از مدل اسکالوگرام پرداخت. نتیجه این تحقیق برای ایستگاه شهرستان جیرفت در دوره آماری ده ساله 89-79 نشان دهنده وقوع شدیدترین خشکسالی در سال 1380 و ضعیف ترین سال 1389 می باشد. 2-علی حنفی به تعیین تغییرات خشکسالی ایستگاه خوی با استفاده از مدل اسکالوگرام پرداخت. 3-لادن کاظمی راد به بررسی وضعیت خشکسالی در شهرستان رشت با استفاده از مدل اسکالوگرام نتیجه این تحقیق برای ایستگاه رشت در طول دوره آماری 25 ساله (2005-1971) نشاندهنده وقوع شدیدترین خشکسالی در سال 1999 و مرطوبترین سال در سال 1982 می باشد. 4-علی براتیان به تبیین مدل اسکالوگرام در تعیین خشکسالی در شهرکرد پرداخت. نتیجه این تحقیق برای ایستگاه شهر کرد در ده ساله 1380-1371 نشاندهنده وقوع شدیدترین خشکسالی در سال 1378 و مرطوبترین سال 1371 می باشد. تحقیقات استفاده از روشهای چند متغیره: 1-حجتی زاده (1372) با استفاده از 54 ایستگاه هواشناسی و بکارگیری تحلیل محورهای مشخصاتی ایران را به 10 ناحیه ی اقلیمی تقسیم کرده است. 2-حیدری و علیجانی (57، 1378) با استفاده 49 متغیر اقلیمی در 43 ایستگاه همدید کشور و با بکارگیری تحلیل عاملی و دوران عاملها، هفت عامل را استخراج کرد و سپس با استفاده از نمرات عاملی و اجرای تحلیل خوشه ای، شش قلمرو کشور را به همراه آنها بر روی نقشه ترسیم نمودند. 4-مسعودیان (171،1382) با استفاده از میانگین سالانه 27 عنصر اقلیمی در 120 ایستگاه کشور و با بهره مندی از فرایند کریجینگ آنها را به یک ارایه تبدیل کرده و با تحلیل مولفه ی اصلی به روش تحلیل عاملی و دوران متعامد 27 عنصر را در 6 مولفه قرار داد و ایران را به پانزده ناحیه ی اقلیمی تقسیم نمود. سلیقه و همکاران (101، 1387) به منظور طبقه بندی اقلیمی سیستان و بلوچستان 20 متغیر اقلیمی از 10 ایستگاه هواشناسی منطقه را استخراج و با تحلیل عاملی به روش تحلیل مولفه سیستان را به 5 اقلیم تقسیم کرد.

نویسندگان

ایران صالح وند

دانشجوی دکترای اقلیم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد

مجید منتظری

عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :