بررسی تنوع و ساختار رژیم غذایی جغد کوچک Athene noctua در پناهگاه حیات وحش شیر احمد سبزوار خراسان رضوی

پیش نیاز حفاظت از یک گونه جمع آوری اطلاعات پایهای و پژوهش های بنیادین در مورد آن است. در راستای تحقق چنین هدفی، بررسی ویژگیهای بوم شناختی گونهها بویژه بررسی رژیم غذایی و نوع منابع غذایی مورد استفاده گونه از جایگاه ویژهای برخوردار است. مطالعات نشان میدهد که حوزه پراکنش بسیاری از جانوران از طریق پراکنش گیاهان و جانورانی که غذای آنها را تشکیل می دهند، مشخص می شود. یکی از بهترین روشهای پیشین مطالعه رژیم غذایی پرندگان شکاری، بررسی ریمهها است. در این روش علاوه بر تعیین رژیم غذایی پرنده شکاری میتوان به اهدافی، از قبیل ارائه اطلاعات در مورد توزیع فعلی پستانداران کوچک منطقه، تأثیر تغییرات فصلی و سالانه بر میزان در دسترس بودن طعمه، بررسی احتمال شکار یک گونه، تراکم جمعیت شکار و شکارچی، انتخاب زیستگاه و رفتار پرنده موردنظر و اندازهگیری درجه همپوشانی منابع مورد استفاده در میان گونه های مختلف جامعه رسید. ریمه به مواد عمدتاً بیضی شکلی گفته میشود که حاوی مواد هضم نشده طعمهی پرندگان نظیر استخوانها، دندانها، ناخنها و موها است و از طریق دهان خارج می شود که کاملاً متفاوت از فضله است. در این روش بعد از انجام عملیات صحرائی و یافتن محلهای دفع ریمه، نمونههای جمعآوری شده به آزمایشگاه منتقل و کدگذاری شدند. سپس ریمهها با خیساندن از هم باز شده و بقایای جانوری موجود درآنها تفکیک و شناسایی شد و درصد حضور هر ماده غذایی در میان کل ریمه ها مورد محاسبه قرار گرفت. جغد کوچک (Athene noctu) از پرندگان شکاری راسته جغدسانان (Strigiformes) و تیره جغدیان (Strigidae) میباشد. بر اساس نتایج این بررسی از 206 ریمه جمعآوری شده جغد کوچک در پناهگاه حیات وحش شیراحمد سبزوار استان خراسان رضوی طی فصل زادآوری، حشرات (قاب بالان (سوسک ها) و راست بالان (ملخ ها)) 56%، پستانداران کوچک 36%، پرندگان 5%، خزندگان 1%، و حشره خورها 2% رژیم غذایی این پرنده را تشکیل میدهند. نتایج حاصل از این پژوهش با نتایج حاصل از تحقیقات مشابه در سطح ایران و جهان مقایسه گردید

کلیدواژه ها:

رژیم غذایی ، ریمه ، پرندگان شکاری ، جغدکوچک ، پناهگاه حیات وحش شیراحمد