بررسی غلظت ذرات معلق بر اساس شاخص کیفیت هوا (AQI) در شهر اصفهان

گرد و غبار یکی از پدیده های جوی است که آثار و پیامدهای زیست محیطی نامطلوبی بر جای می گذارد. طوفان های گرد و غبار اثرات مضری بر سلامت انسان ها داشته و غلظت های بالای ذرات گرد و غبار باعث ایجاد بیماری هایی همچون آسم، برونشیت، سینوزیت، بیماری های ریوی، بیماری های قلبی، بیماری های پوستی، آلرژی و غیره می گردند. بنابراین به منظور مدیریت صحیح استفاده از بهترین روش ها جهت کاهش میزان گرد و غبار و مقابله با آنها شناخت مناطق آلوده نسبت به گرد و غبار ضرورت می یابد. در این مطالعه 160 نقطه به صورت پراکنده در سطح شهر اصفهان انتخاب گردید و با استفاده از دستگاه سنجش غبار محیطی در نیمه ی مرداد ماه 1393 مقادیر PM10 و PM2/5 و PM1 در هر ایستگاه اندازگیری شد و داده های بدست آمده در محیط ARCGIS بر اساس شاخص کیفیت هوا (AQI) مورد آنالیز و پهنه بندی قرار گرفت. بر اساس اطلاعات جمع آوری شده و نتایج این پروژه آلوده ترین نواحی شهر مناطق شرق و شمال شرق اصفهان تعیین گردید. وجود این پدیده در شرق شهر را می توان به همجوار بودن این مناطق با مناطقی همچون سجزی و نایین و باتلاق گاوخونی نسبت داد. سجزی و نایین مناطق کویری می باشند که به شدت تحت تاثیر فرسایش بادی قرار گرفته اند و با توجه به جهت وزش بادهای غالب در این مناطق که در فصل تابستان از سمت شرق به غرب می باشد، ذرات معلق فراوانی به سمت شهر حرکت کرده و موجبات آلودگی هوای شهر را فراهم می آورند. تالاب گاوخونی که در سال های گذشته محل جمع شدن مازاد آب زاینده رود و مکانی برای به تله انداختن ذرات معلق بوده است به دلیل کاهش بارندگی و شیوه های نادرست کشاورزی و آبیاری خشک گردیده و به منبعی برای تولید ذرات گرد و غبار تبدیل شده است. همچنین وجود معادن شن و ماسه و کوره های آجر پزی واقع در شرق و شمال شرق شهر منبع مهمی برای تولید ذرات گرد و غبار در هوای شهر اصفهان محسوب می شود.

کلیدواژه ها:

ذرات معلق ، شاخص کیفیت هوا (AQI) ، اصفهان ، PM10 ، PM2.5 ، PM1