تحلیل آبدهی (دبی) رودخانه مال آقا طی چهار دهه

رودخانه مال آقا (ابوالعباس) از سرشاخه های رودخانه رود زرد می باشد.حوضه ی آبریز این رودخانه در جنوب غربی ایران، استان خوزستان، شهرستان باغملک واقع شده است، ارتفاع این حوضه آبریز کوهستانی از 690 تا 3280 متر از سطح دریا (با ارتفاع متوسط 1885 متر از سطح دریا) متغییر است. 15 چشمه در این حوضه ی آبریز وجود دارد، که بزرگترین آنها چشمه ی مال آقا با دبی متوسط 2430 لیتر بر ثانیه می باشد، طول رودخانه مال آقا از سرچشمه تا محل تلاقی با دیگر شاخه های رودخانه ی رود زرد، 38.96 کیلومتر است. در این مطالعه از داده های ایستگاه آبسنجی پل منجنیق طی چهار دهه (از سال 1351 الی 1390) استفاده شد. این داده ها از سازمان آب و برق استان خوزستان اخذ و جهت استفاده در مطالعه، یک پایگاه داده در محیط برنامه Excel ایجاد و داده ها پس از آن تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بیشترین دبی رودخانه متعلق به فروردین به میزان 7.37m3/s وکمترین دبی مربوط به مردادماه به میزان 0.2m3/s است . بیشترین و کمترین دبی رودخانه ی مال آقا به ترتیب متعلق به فصول بهار و تابستان است، این درحالی است که بیشترین فعالیتهای کشاورزی اطراف رودخانه در فصل تابستان انجام می شود، یعنی فصلی که رودخانه کمترین دبی را دارد، این موضوع خود مزید بر علت شده و آبدهی رودخانه را در پایین دست به میزان محسوسی کاهش داده و زندگی آبزیان را به خطر می اندازد.در چهار دهه بررسی شده، از دهه ی پنجاه تا دهه ی هشتاد آبدهی رودخانه روند کاهشی داشت.

کلیدواژه ها:

آبدهی (دبی) ، ایستگاه آبسنجی ، حوضه آبریز ، رودخانه مال آقا ، پل منجنیق ، باغملک ، خوزستان