مناسب سازی محیط های شهری و مسکونی برای معلولان به ویژه معلولین جسمی - حرکتی

با توجه به اینکه امروزه در همه کشورهای جهان و کشورهای ما ایران معلولین جسمی – حرکتی و به نوعی جانبازان عزیزمان بخشی ازجمعیت کشور را تشکیل میدهند و نیازمند استفاده از محیط زیست اطرافشان و تردد در اماکن اجتماعی و تفریحی می باشند تا بتوانند احتیاجات روزمره خود را برآورده سازند. لیکن بر اثر نامتناسب بودن طراحی ساختمانی این مراکز، اکثرا نمی توانند از آنها استفاده کنند و به نوعی موجب انزوا و گوشه گیری آنها شده است. لذامناسب سازی سطح عبور و مرور و کیفیت دسترسی به اماکن و مراکز مختلف، اصلاح ساختمانی و معماری این مراکز در راه رسیدن به استقلال فردی و اجتماعی آنهاکمک بزرگی می باشد. جدای از این مساله وضعیت مسکن آنها هم کم از این نبوده و در ساخت و طراحی آن موارد مورد نیاز برادران جانباز و معلول در نظر گرفته نشده است. از این رو در این مقاله سعی شده با توجه به جایگاه جانبازان و معلولین درجامعه ما و موانع و مشکلاتی که در اثر نارسایی های طراحی ساختمان ها و تجهیزات واحدهای مسکونی پرداخته شود، تحقیق حاضر با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و مدارک و تحقیقات موجود انجام گرفته است. درجهت برطرف کردن موانع و مشکلات معلولین در جوامع غربی، بعد از جنگ جهانمی دوم جهانی و به جا ماندن گروه بی شماری معلول نیاز به توجه و رعایت ضوابطی در طراحی شهری و مسکونی احساس ردید و بعد از آن این روند رو به توسعه گذاشت امروزه به حدی رسیده که در طراحی کلیه مراکز عمومی و مسکونی به این امر توجه میگردد .در کشور ما نیز بعد از انقلاب، با توجه به تعداد کثیر جانبازان، تعدادی از موسسان درگیر با مسائل جانبازان، در این زمینه شروع به کار کردند و مسائل عمده ای سرلوحه کار آنها قرار گرفت که عبارت بود از مشکلات روحی، روانی، بیکاری و مشکلات اجتماعی. لیکن در مورد اصلاح و مناسب سازی واحدهای مسکونی، چندان کار عملی انجام نگرفته است. به طوری که امروزه مشاهده می گردد اکثر واحدهای مسکونی روشنگر ناسازگاری و نداشتن تطبیق اصولی آنها با وضعیت جسمی معلولین می باشد. لذا با توجه به تجربیات توان بخشی در جهان که ثابت کرده است بازتوانی و دستیابی معلولین به استقلال در زمینه زندگی فردی و اجتماعی بدون سازگاری با محیط زیست غیر ممکن است (و بر عکس) در صورتی که وضعیت خاص جسمانی و معلولیت این افراد در طراحی شهری و تجهیزات مسکونی و تفریحی در نظر گرفته شود، شخص معلول قادر خواهد بود کلیه امور زندگی خود را به تنهایی و بدون کمک و دخالت دیگران انجام دهد. از این رو اصلاح و مناسب سازی طراحی واحدهای مسکونی نه تنها لازم است بلکه امری ضروری جهت کمک به کسب استقلال فردی و اجتماعی جانبازان و معلولین می باشد.

کلیدواژه ها:

جانبازان ، مناسب سازی شهر ، طراحی و ضوابط ساختمانی ، واحد مسکونی