اهمیت نشانه های اسلامی در جهت هویت بخشی به فضاهای شهری

محیط بصری شهرها از طریق نظام پیچیده ای از نشانه ها، ویزگی های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جوامعف خویش را به منصه ظهور می رسانند. در فرآیند تعامل میان انسان و شهر، محیط بصری به مثابه فصل مشترک این دو، زمینه شناخت و ارزیابی محیطی شهروندان را فراهم می کند. از طرفی، مسئله هویتی یکی از مباحث مهم و بحث برانگیز طراحی شهری است که با موضوعات بسیاری از جمله: شهروندان، باورها، شیوه زیست مردم، ارمانها و الگویهای رفتاریشان و ... در ارتباط است. ویزگی ها و خصوصیاتی که برخاسته از باورها و بایدهای نشات گرفته از ایرانی و اسلامی بودن است، از جمله اصلی ترین عوامل هویت ساز شهری به شمار می رود. بر این اساس محورهای شهری برخوردار از محیط بصری مطلوب قادرند تا با وسعت بخشیدن به تجربه زیباشناختی شهروندان، موجبات ارتقای تصویر ذهنی جامعه از خویش، هویت بخشی، خوانایی و شفافیت شهرها را فراهم سازند. مقاله حاضر تلاشی در جهت احیاء و بازخوانی هویت ایرانی اسلامی با تکیه بر نقش سازنده ی نشانه های اسلامی است بگونه ای که با تأکید بر حفظ و تقویت همبستگی و انسجام فرهنگ ملی ایرانی، سعی در هویت بخشی به فضاهای شهری دارد، نقش و تدثیر نشانه های اسلامی و تعریف مؤلفه های هویت بخشی یک شهر ایرانی اسلامی (به عنوان نمونه فضاهای شهری تهران) می تواند ما را در مسیر دستیابی به این اهداف یاری رساند. به همین منظور با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و روش توصیفی- تحلیلی به جمع آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل آن پرداخته شده است و در نهایت به این مهم دست می یابد که نشانه های اسلامی نقش بسیار مهمی در تفسیر و فهم معناهای نهفته در آنها ایفا می کند و با تعریف مشخصه هاییهمچون تنوع و تجانس، هدایت و پویایی، پیوستگی فضایی و ... می تواند به هویت بخشی فضاهای شهری یاری رساند.

کلیدواژه ها:

نشانه ، هویت بخشی ، فضای شهری ، شهر اسلامی