ارزیابی تطبیقی متدولوژی استفاده از درآمدهای ارزی در ایران و کشورهای منتخب با تاکید بر مدیریت بهینه نفت

رشد و توسعه فزاینده تجارت جهانی در چند دهه اخیر ،تغییرات گسترده ای را در روابط تجاری بین ملل مختلف پدیدآورده است بنحوی که شیوه نوین خرید و فروش بین المللی جایگزین روش سنتی شده و ارز را به جزئی لاینفک ازمبادلات تبدیل نموده است؛ این در حالیست که بخش اعظم منابع ارزی در کشورهای در حال توسعه نفت خیز از صادراتنفت خام حاصل می شود، لذا چگونگی بکارگیری منابع ارزی حاصل از صدور نفت خام همواره مورد توجه کارشناسان حوزههای سیاسی و اقتصادی قرار داشته است. در ایران نیز منابع حاصل از صدور نفت خام خارج از پتانسیل اقتصادی کشور بهاقتصاد آن تزریق شده و از طریق محوریت قرار گرفتن برای سیاستگذاری های اقتصادی، زمینه گسترش حجم و اقتداردولت را فراهم ساخته است. لذا با توجه به موقعیت سیاسی و اقتصادی کنونی کشور و خاستگاه ژئوپلیتیکی آن در منطقه وجهان، مدیریت بهینه درآمدهای نفتی ضرورت می یابد.از این رو پژوهش حاضر ضمن نگاهی تحلیلی به میزان منابع ارزیحاصل از صدور نفت خام طی سالیان قبل و پس ازپیروزی انقلاب اسلامی به بررسی تطبیقی و رتبه بندی عملکرد نهادهایمدیریت نفت در ایران و سه کشور منتخب آسیا و اروپا و آمریکا پرداخته است.این بررسی بر اساس 4 شاخص برگرفته ازمطالعات محققان صندوق بین المللی پول صورت پذیرفته است؛سپس عملکرد کشورهای منتخب بر اساس نتایج بررسی درقالب مدل تاپسیس رتبه بندی شد.نتایج نهایی حاکی از آن بود که نروژ و کویت به ترتیب در رده های نخست مدیریتبهینه منابع ارزی قرار داشتند ایران در رده سوم و ونزوئلا در آخرین رده جای گرفتند.

کلیدواژه ها:

نات خام ، منابع ارزی ، تخصیص بهینه ، تحلیل متدولوژی