سکونتگاههای غیر رسمی؛ تبیین شناسه ها و شاخص های آن در ایران

به موا زات رشد شهرنشینی در کشور در دهه های اخیر ، سکونتگاه های نامتعارف و خود انگیخته ای درون یا مجاور شهرها– با تقدم در مجموعه های شهری بزرگ – به سرعت ایجاد شده و رشد یافته است. این سکونتگاهها به مثابه یکی از چهرههای بارز فقرشهری تعریف شده است که فاقد مجوز ساختمان و برنامه رسمی شهرسازی با تجمعی از اقشار کم درآمد وسطح نازلی از کمیت و کیفیت زندگی شکل می گیرد.بخش عمده ای از تحلیل هایی که درباره ی حاشیه نشینی (اسکان غیر رسمی) در ایران نوشته شده است و گزارش هایرایج در رسانه های همگانی ، موجودیت این پدیده را ، به تبعیت از متون اقتصاد سیاسی شهری رایج در دهه 1960 و اوایلدهه ی 1970 میلادی، ناشی از موجودیت نظام سرمایه داری و جهانی ، تبعات آن همچون وابستگی ، مهاجرت ناشی ازویرانی روستاها، ناموزونی شدید توسعه منطقه ای و رشد شتابان کلان شهرها عنوان گردیده است.به طور کلی اسکان غیر رسمی در ایران به دلایل نهادی یا کاستی های برنامه ریزی شهری، مسکن و ناکارآمدی بازار رسمیزمین و مسکن رخ داده است. چنانچه از اویل قرن بیستم که مسئله سکونتگاه های غیر رسمی مورد توجه جدی قرار گرفترویکردهای مختلفی برای حل مسئله اسکان غیر رسمی در دستور کار قرار گرفت. از این رو ، تعیین معیارهای شناساییسکونتگاههای غیر رسمی (حاشیه نشینی) نیز از سوی سازمان مسکن و شهرسازی مد نظر قرار گرفت، که در این مقالههدف شناخت و شناسایی عوامل پیدایش و رویکردهای حل سکونت گاههای غیر رسمی و در نهایت با استفاده از اصولشاخص سازی ، شاخص هایی برای شناخت سکونتگاههای غیر رسمی تدوین گردید.روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش توصیفی – تحلیلی است، همچنین از طریق مطالعه اسناد ارایه شده از سویارگانهای مسئول و منابع کتابخانه ای، جستجویی اینترنتی مطالب لازم گردآوری و بررسی شده است.

کلیدواژه ها:

شاخص ، معیار ، حاشیه نشینی ، رویکرد ، سکونتگاه غیر رسمی