تحلیلی بر مؤلفه های توسعه گردشگری در ایران : (موانع و چالش ها)

در طی 60 سال اخیر، گردشگری از رشد پیوسته ای بر خوردار بوده است، به طوریکه به یکی از بخشهای اقتصادی با سرعت رشد بالادر جهان تبدیل شده است. گردشگرى در بسیارى از کشورهاى بزرگ و کوچک جهان، یکی از بزرگترین و سودآورترین صنایع است.گردشگری فراتر از یک صنعت و به مثابه ی یک پدیده ی پویای اجتماعی و جهانی است و بی شک توسعه ی گردشگری، یک فرایند وفعالیت سیاسی نیز محسوب می شود.. اگرچه ایران در نقشه ی گردشگری جهانی جایگاه بسیار مهمی دارد؛ اما سهم واقعی این کشور ازمیزان ورود گردشگران بین المللی و درآمدهای ناشی از آن بسیار ناچیز و حتی نسبت آن به کمتر از یک به پانصد می رسد .اگر منافعگردشگری در سطح جوامع و مناطق یک کشور به درستی توزیع شود می تواند سطح زندگی مردم را بهبود بخشد به همین دلیل توسعهگردشگری، به ویژه در کشورهای کمتر توسعه یافته، عامل مؤثری در مقابله با فقر است و موجب افزایش درآمد قشرهای مختلف، کاهشبیکاری و رونق اقتصادی و در نتیجه بهبود کیفیت زندگی مردم و افزایش رفاه اجتماعی می شود. با نیم نگاهی به روند گردشگری پایدار وآمار مربوط به آن در ایران، به این واقعیت پی میبریم که، هر چند کشور ایران از لحاظ ابنیه و آثار تاریخی در میان 9 کشور برتر دنیا قرارمی گیرد (با 12 هزار ابنیه تاریخی ثبت شده و یک میلیون 200 هزار ابنیه که قابلیت ثبت شدن را دارند اما هنوز آنها به ثبت نرسیده اند) وحتی از نظر جاذبه های اکوتوریستی 2 نیز جزو 10 کشور برتر دنیا می باشد اما از نظر درآمد کسب شده در این زمینه بسیار کمتر از سایرکشورها است، تا جایی که، ایران جایگاهی بهتر از رتبه 92 را به خود اختصاص نداده است. در حالیکه کشورهایی همانند ترکیه و مالزیبا اینکه به لحاظ برخورداری از ابنیه و اثار تارخی و همچنین جاذبه های توریستی در رتبه های پایین تر از کشور ما قرار دارند اما توانسته-اند بخش قابل توجهی از گردشگران و درامدهای حاصل از آن را به خود اختصاص دهند. این پژوهش به شیوهای اسنادی به بررسیموانع و چالشهای پیش روی توسعه گردشگری در ایران میپردازد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که عوامل متعددی درعدم توسعه گردشگری ایران و رسیدن آن به جایگاه شایسته خود در گردشگری جهانی دخیل می باشند که می توان آنها را در عوامل ونارسایی های اقتصادی، اجتماعی، ساختاری- مدیریتی و زیرساختی و امکانات رفاهی در استاندارهای جهانی و همچنین ضعف تبلیغاتیدسته بندی نمود.

کلیدواژه ها:

گردشگری ، توسعه گردشگری در ایران ، موانع و چالشها