تحلیل نقش عوامل طبیعی در شکل گیری محوطه های ساسانی-اسلامی دشت ایوان بر اساس سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)

این مقاله بر آن است تا نقش عوامل زیست محیطی و جغرافیایی در شکل گیری استقرارهای انسانی دوران ساسانی-اسلامی دشتایوان را مورد مطالعه و بررسی قرار دهد. برای دست یابی به این مهم از نتایج دو فصل بررسی باستان شناسی منطقه که در نتیجه آن11 محوطه باستانی متعلق به بازه زمانی فوق را در بر داشت، استفاده شد. بااستفاده از روش توصیفی- تحلیلی بر اساس اطلاعاتجغرافیایی و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS عوامل موثر جغرافیایی در شکل گیری محوطه ها شناسایی و پراکنشمحوطه ها نسبت به متغییرهایی چون دوری و نزدیکی به منابع آب، ارتفاع از سطح دریا، لندفرم، و کاربری اراضی مورد مطالعه قرارگرفت. در نهایت بعد از تجزیه و تحلیل توزیع فضایی محوطه ها دو عامل ارتفاع و آب به عنوان مهمترین و موثر ترین عوامل زیستمحیطی در شکل گیری استقرار های ساسانی- اسلامی شهرستان ایوان شناسایی شدند. به علاوه آنالیز داده های میدانی روشن ساختکه محوطه های مکشوفه به لحاظ کمی و کیفی در دوره ساسانی و متعاقبا دوره اسلامی دچار تغییرات چشمگیری نشده اند و تغییراتسیاسی- اجتماعی تاثیر چندانی بر روند زندگی ساکنان دشت ایوان نداشته است.

کلیدواژه ها:

مولفه های جغرافیایی ، محوطه های باستانی ، بررسی باستان شناسی ، ایوان ، GIS