بررسی علت شکست مهره های شش گوش روتور طرح نیروگاه مسجد سلیمان

روتور، ژنراتورهای بزرگ آبی ماز ورقهای مجزایی تشکیل می شودکه پس از هسته چینی توسط تعداد زیادی پیچ بلند و مهره شش گوش مخصوص (Rim Bolt & Special hex Nut) از دو طرف به یکدیگر بسته شده و با عملیات Shirinking حرارتی و جاگذاری گوه ها و سایر قطعات قفل کننده ، تشکیل هسته صلب و یکپارچه ای را میدهد. در اواخل سال 1380 و پس از عملیات Shirinking روتور واحد 3 طرح نیروگاه مسجد سلیمان دو موردشکستگی مهره روتور از طرف کارگاه شرکت فراب گزارش می گردد که متعاقب آن، دومهره شکسته شده توسط شرکت (Elin) به اطریش ارسال می شود و سپس شرکت الین پیرو گزارش حاوی نتایج آزمایشات انجام شده اعلام میدارد که چون مهره ها از کیفیت متالورژیکی خوبی برخوردار نیستند و به دلیل حساسیت و قنش مهم این مهره ها و احتمال بروز ضایعات بسیار زیاد در صورت شکستن و جدا شدن حتی یک مهره، می بایست کل مهره های نصب شده تا آن زمان یعنی واحدهای 3و2 طرح کرخه و واحدهای 4و3 طرح مسجد سلیمان باز شوند و با مهره های خریداری شده از شرکت های معتابر اروپائی جایگزین گردند. این موضوع علاوه بر تحمیل بار مالی سنگین جهت خرید مهره های جدید و جایگزینی با مهره های نصب شده، سبب توقف و تاخیر طولانی در راه اندازی طرح های کرخه و مسجد سلیمان نیز می گردید و لذا لازم بود گزارش جامعی از علت بروز شکست در مهره های یادشده تهیه شود تا شرایط تصمیم گیری در خصوص استفاده و یا عدم استفاده از این مهره ها فراهم گردد. برای این منظور آزمایشات متعددی بر روی مهره های باقیمانده، شامل بررسی خواص مکانیکی و ساختار میکروسکوپی از طریق آزمونهای مخرب و غیر مخرب انجام پذیرفت که در این مقاله نتایج آن بصورت خلاصه بیان می شود.

کلیدواژه ها:

ژنراتور آبی ، مهره های هسته روتور ، خواص مکانیکی و متالورژیکی