آشکارسازی اثرات دوره های ترسالی و خشکسالی اقلیمی و هیدرولوژیکی در حوضه آبریز منابع آب سدهای ایران

کشور ایران به دلیل قرار گرفتن در نوار بیابانی و کمربند خشک جهان ( با متوسط بارندگی سالانه کمتر از 250 میلیمتر) در زمره مناطق کم آب شمرده م یشود و حدود 85 درصد از مساحت آن را شرایط آب و هوایی خشک، نیمه خشک، فرا خشک و بیابانی در بر م یگیرد. در سا لهای اخیر در اثر پدیده خشکسالی و تغییرات آب و هوایی منابع آب سطحی و زیرزمینی کشور نه ا به وجود آورده است. همواره دچار کمبود آب شده و مشکلات فراوان و شرایط بحرانی در اغلب است در این تحقیق جهت بررسی و ارتباط دور ههای ترسالی و خشکسالی اقلیمی و هیدرولوژیکی بر روی منابع آب سطحی حوض ههای آبریز مخازن سدهای کشور، از شاخ صهای استاندارد بارش SPI) و جریان سطحی استاندارد SFI) استفاده شده است. برای تعیین شاخ صهای بارندگی و جریان آب ورودی مخازن سدها با کمک روش م ککی و همکارانش ( 1993 چگونگ ی استانداردسازی یا نرمال کردنZ) داد ههای آماری انجام گرفته است و در واقع به جایSPI بارش سالانه، از مقادیر جریان سطحی سالانه بلندمدت به صورت شاخص SFI به کار رفته است. در این پژوهش جهت نیل به اهداف آن داد ههای آماری بارندگی سالانه و جریان سطحی رودخان هها به عنوان حجم آب ورودی به مخازن تعداد 27 سد مخزنی در سراسر کشور به مدت 43 سال ( 48 -1347 الی 90-89 انتخاب گردیده و سرانجام مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج این مطالعه میانگین بارندگی 43 سال در سطح کشور حدود245/1 میلی متر است و میانگین بارش 5 سال اخیر 213/3 میلی متر نسبت به آن حدود 31/8 میلیمتر کمتر 13-% است.

کلیدواژه ها:

بارندگی ، خشکسالی اقلیمی ، خشکسالی هیدرولوژیکی ، منابع آب ، جریان سطحی ، سدسازی ، شاخص بارشSPI