چگونگی تاثیر ویژگی های معماری پیش از اسلام بر شکل گیری معماری مذهبی پس از اسلام ایران

سال انتشار: 1390
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 11,324

فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

NCIAU01_020

تاریخ نمایه سازی: 2 دی 1390

چکیده مقاله:

پس از پذیرش اسلام، اولین موضوعی که به عنوان مظهر ونشان دین اسلام مطرح شد مکان مسجدو چگونگی ساخت آن بود. مسجد اصلی ترین موجودیت کالبدی در قرون اولیه بعد از اسلام بود کههمه شعائر اسلامی در آن ظهور می یافت و از الگوی اولیه مسجد النبی در مدینه تبعیت می کرد.نکتهقابل اهمیت در اینجا، نحوه گذار معماری ایرانی پیش از ورود اسلام به معماری پس از آن است. مسلماًایرانیان پیش از اسلام دارای تمدنی عظیم در زمینه معماری بودند، از معماری پس از اسلام نیز آثارمعماری باشکوهی باقی مانده است.اما آیا این دو معماری با دو دوره زمانی بسیار متفاوت،با هممرتبطند؟ آیا معماری پیش از اسلام در شکل گیری مساجد در ایران موثر بوده است؟برای یافتن پاسخاین سوالات باید معماری پیش از اسلام را حداقل،در فضاهای حکومتی و مذهبی بررسی کرد و آن را بامعماری مساجد مقایسه نمود.بناهای مربوط به این دوره که هنوز در دسترس و از لحاظ معماری بسیاربا اهمیت می باشند مانند کاخ های هخامنشی،آتشکده ها و کاخ های ساسانی و اشکانی، دارای فضاهاییهمچون تالار ستون دار، گنبد، حیاط مرکزی و ایوان هستند که بعدها به نوعی در مساجد به چشممی خورند.مساجد اولیه شبستانی همچون مسجد جامع نایین و مسجد تاریخانه دامغان، دارای شبستانستوندار و طاقهای هلالی و خاگی است که در معماری پیش از اسلام وجود داشته و مساجد متاخرتر مانند مسجد جامع اردستان و مسجد جامع اصفهان دارای عناصری از قبیل گنبدخانه،گنبد و ایوانمی باشند که ریشه های آن در معماری پیش از اسلام دیده می شود.با در نظر گرفتن این عناصر معماری وبررسی روند تغییرات آن در طول زمان، تاثیر و تداوم معماری پیش از اسلام در شکل گیری معماریپس از آن، به خوبی دیده می شود و مشخص می شود که بسیاری از ویژگیهای معماری ایرانی، درمعماری ایران اسلامی نیز ادامه یافت، ویژگیهایی که با در نظر گرفتن دستورات دینی، به خوبی درمعماری مذهبی ایران جا گرفت و جزئی جدایی ناپذیر از آن گشت.

کلیدواژه ها:

معماری ایرانی ، معماری دوران اسلامی ایران ، مساجد شبستانی ، مساجد چهار ایوانی

نویسندگان

پیروز حناچی

دانشیار گروه معماری دانشگاه تهران

منا آذرنوش

کارشناس ارشد مرمت و احیاء بناها و بافتهای تاریخی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • _ اتینگهاوزن و گرابر، ریچارد و الک، 1386، هنر و ...
  • _ پوپ.آرتور1370، معماری ایران، حسین صدری افشار، چاپ دوم، تهران: ...
  • حاجی قاسمی، کامبیز، 1383، گنجنامه، جلد7و8 تهران:مرکز اسناد و تحقیقات ...
  • _ سرافراز و فیروزمندی، علی اکبر و بهمن 1383، ماد، ...
  • کالج، مالکوم، 1383، اشکانیان پارتیان، مسعور رجب نیا، چاپ دوم، ...
  • گیرشمن، رابرت، 373 1، چغانبیلردوراونتا ش)، اصغر کریمی، جلد اول، ...
  • _ مطهری، مرتضی، 1389، خدمات متقابل اسلام و ایران، تهران: ...
  • Pope, Arthur Upham(1938-9), A Survey of Persian Art( volume 1, ...
  • Pope, Arthur Upham(1969), Persian Architecture, London: Oxford university press ...
  • _ _ Ettinghau sen, R and Grabar, o(1987), The Art ...
  • نمایش کامل مراجع