معیارها، اثرات و چالشهای انتقال آب بین حوضه ای در راستای مدیریت جامع منابع آبی

توزیع نامناسب منابع آب و خاک، صنایع و جمعیت، موجب عدم تعادل عرضه و تقاضای آب شده است. در حوضه هایی که در اثر پیشی گرفتن مصارف آبی از منابع آن، بحران کمبود آب رخ داده است، متوازن نمودن این تراز منفی امری ضروری است. یک راهکار، کاهش تقاضای آب و راهکار دیگر، تأمین منابع آبی جدید می باشد. طرح های انتقال بین حوضه ای آب راهکاری جهت تامین منابع آب جدید برای چنین حوضه هایی دانسته شده است. در این تحقیق سعی شده است با بررسی تجارب جهانی انتقال آب بین حوضه ای، اثرات و چالش های چنین پروژه هایی به تفکیک حوضه مبدا، مقصد و خط انتقال بررسی شوند. همچنین بر مبنای اصول مدیریت جامع منابع آبی که در راستای توسعه پایدار تعریف شده اند، معیارهای اجرای این پروژه ها تشریح گردیده است. تحقیقات نشان داده است که انتقال آب بین حوضه ای دارای پتانسیل اختلال و برهم زدن شرایط زیست محیطی و درنتیجه بروز منازعات ملی و بین المللی، بویژه در رابطه با ساکنان حوزه مبدأ می باشد. اثرات ظاهری و پنهان انتقال آب بین حوضه ای آنقدر زیاد هستند که نمی توان با قاطعیت این طرحها را در راستای مدیریت جامع منابع آبی دانست. نتایج نشان می دهند که مجموعه ای از اطلاعات به روز، عینی و دقیق در مورد اثرات بالقوه و بالفعل انتقال آب بین حوضه ای لازم است تا درطی فرایند برنامه ریزی، تمام افراد ذینفع با روش منطقی و مطمئن مورد توجه قرار گیرند. این امر مستلزم وضع قوانین و مقرارتی جدید و بروزرسانی روشهای مدیریتی موجود براساس اصول مدیریت جامع منابع آبی و توسعه پایدار است.

کلیدواژه ها:

بین حوضه ای ، انتقال آب ، منابع آبی ، مدیریت جامع ، معیارها و چالشها