استخراج و تعیین محتوای روغن، فنل و آلکالوئید اندام های برگ، ساقه و دانه پسته رقم اکبری (L var Akbari vera Pistacia)

پسته ( vera Pistacia ) گیاهی دو پایه، از تیره آناکاردیاسه با دانه هایی سرشار از مواد غذایی و ویتامین و ارزش بالای غذایی، دارویی و اقتصادی است. یکی از مناطق رویش این گیاه در ایران، رفسنجان است. روغن پسته ارزش غذایی دارد. فنل ها و آلکالوئید ها از مهمترین ترکیبات گیاهی دارویی هستند که در پسته هم وجود دارند. هدف ما از این پژوهش مشخص کردن وجود روغن، ترکیبات فنلی و آلکالوئیدی در اندامهای مختلف گیاه و جداسازی این ترکیبات بود. در این پژوهش با استفاده از کلروفرم و متانول روغن و فنل سه اندام برگ، ساقه و دانه جمع آوری شده از مرکز تحقیقات پسته شهرستان رفسنجان استخراج و اندازه گیری شد. برای جدا کردن آلکالوئیدها در اندام های این گیاه، از روش اسید و باز با کار بردن حلال های مختلف، روش استخراج آلکالوئید چهارفازی که سه فاز اول آن اتری و فاز آخر آن کلروفرمی استفاده شد. نتایج نشان داد که دانه این رقم پسته حدود 29 درصد روغن دارد که کمتر از مقدار گزارش شده برای ارقام دیگر است. مقدار روغن در برگ و ساقه خیلی کمتر از دانه بود. درصد فنل نیز کم و در هر سه اندام مشابه بود. اولاً اندام های این گیاه دارای مقدار زیادی آلکالوئید می باشند و ثانیا میزان آلکالوئید ها در برگ بیشتر از اندام های دیگر است و ثالثا نوع و مقدار گروههای آلکالوئیدی از یک اندام به اندام دیگر متفاوت است.

کلیدواژه ها:

پسته ( vera Pistacia ) ، فنل ، روغن ، آلکالوئید